Eimreiðin - 01.01.1904, Page 53

53
Bjartsýni hans er óbilandi, hann heldur því föstu, hvað sem í móti
mælir. Þegar hafísinn læsir höfnum og lokkar þessi orð af vörum
skáldsins:
• Hundrað þúsund kumbla kirkjugarður,
kuldalegt er voðarlki þitt,
hræðilegi heljar-arður!
hrolli slær um brjóstið mitt,
þá bregður bamatrúin undir eins upp sinni björtu getgátu:
Inst í þínu djúpi,
undir dauðans fölva hjúpi
leynist máske líf og hulin náð.
Gg hann spyr:
Ertu, kannske, farg sem þrýstir fjöður
fólgins lífs og dulins-kraftar elds?
Hver veit? Og skyldi ekki að lokum orðin reynast sönn, að:
sá er munr á sönnu og lygi:
sannleiks-barn fær líf úr hjami.
Skyldi ekki trúin á möguleikana reynast um síðir sönn, af því hún
skapar sjálf nýjan og betri veruleik?
Bjartsýni Matthíasar kemur ekki sízt í Ijós í erfiljóðum hans. Ef-
laust finst mörgum, sem þekt hafa suma þá menn, sem hann hefur
kveðið eftir, að þeir sýnist meiri menn í erfidrápu skáldsins, en þeir
voru í lifanda lífi. Það getur verið, því flestir líta aðeins á yfirborðið,
en skáldið sér dýpra,
hann skynjar andann,
eygir hjartans leynilindir
lífsins gegnum skuggamyndir.
Matthías er einmitt slíkt aðdáanlegt erfiljóðaskáld, vegna þess, að honum
er gefið að sjá, ef svo má að orði kveða, fmmdrætti þess anda, sem
hann yrkir um. Hann sér hæfileikana, hugsjónimar, hvatirnar, sem
bjuggu, oft eins og dulin fræ, inst í sálum þessara manna; og í ást
hans, von og trú fær það alt vöxt og viðgang, eins og það væri flutt
í frjórri jörð og undir geisla hlýrri sólar. Þannig verður myndin í huga
hans fremur ímynd þess, sem mennimir gátu orðið samkvæmt eðli
sínu og upplagi, heldur en hins, sem þeir urðu í hrjóstri og harðviðr-
um fósturjarðarinnar. Á þann hátt lifa sálir þeirra endurbomar í ljóðum
skáldsins eins og lýsandi stjörnur.
Ekkert skáld held ég eigi sér dýpri og víðari rætur í sögu vorri
en Matthías; úr lindum hennar hefur andi hans teigað margan hollan
drykk :
Veit ég sagan öll er ýkt,
efnið þó með speki vígt,
fult með ramman Urðar-óð,
örlög vor og hjartablóð.