Eimreiðin - 01.09.1921, Blaðsíða 64

320
RÓMANTÍK
EIMKEIÐIN'
Við verðum þó að varast að gera takmörkin of skörp;
það er hér sem alstaðar ella í sögunni, að landamærin
eru óljós; svo sem eg hefi reyndar þegar bent á, voru einnig
til straumar í elztu rómantíkinni, sem runnu beint í sömu
átt sem hin þrengri þjóðernislega stefna, er hreyfingin
fylgdi síðar. Þegar Wackenroder sökti sér á stúdentaárum
sínum af ástriðu niður í rannsókn fornþýzkra handrita,
eða dvaldi í Herzensergiessungen með ástúð við Albrecht
Durer, þegar hann syngur lof um Niirnberg og fornþýzka
byggingalist, — þá liggja faldar í þessu rætur að sérstak-
lega þjóðernislegri list. Um Tieck er sama máli að
gegna; áhugi hans á æfintýrum og fornum alþýðubókum,
sem hann færir sér í nyt í skáldskap sínum, vinnur með
að breytingunni.
það er þó einkennilegt fyrir elztu rómantísku kynslóð-
ina, að ættjarðarást hennar er mestmegnis bókmentaieg;
áhugi þeirra á hinu þjóðlega á helzt rót sína að rekja til
þess, að þeir finna þar ný verkefni — nýtt efni í skáld-
skap. Hjörtu þeirra eru ekki brennheit og þrungin af hin-
um verulegu örlögum ættjarðarinnar, sem voru harla dimm
í kringum þá. Fyrstu og sterkustu æskuáhrifunum urðu
þeir fyrir á þeim tíma, þegar pólitíska ástandið heima
fyrir vakti skelfingu í staðinn fyrir hrifningu. í lok átjándu
aldarinnar lá þýzkur þjóðarandi og þjóðernistilfinning svo
gersamlega í dvala og ástandið var svo aumt, að beztu
menn þjóðarinnar forðuðust að skipta sér af opinberum
málum og leituðu hælis í hugsjónaheimi fyrir handan
skýin, sem földu fyrir þeim veruleikann, er þeir höfðu
andstygð á.
Þessi kynslóð horfir til himins á leið sinni gegnum lífið,
sökkvir sér ofan í hið djarfasta hugarflug í heimspeki,
reisir kynlega loftkastala úr kóngulóarvef drauma sinna,
en sér hvorki né vill sjá þá veröld, sem er umhverfis.
Á meðan gekk járnharður veruleikinn í manns líki frá
Frakklandi út yfir alla Evrópu, og hver þjóðin eftir aðra
kiknar í knjáliðunum fyrir veldi hans, en engin þjóð hrapar
svo langt niður sem Þýzkaland, er alt var i molum og
skorti enn þá tilfinninguna um það, að vera ein þjóð; að