Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Blaðsíða 86
Mannfjelagssiðferði.
1 fyrra vetur (1919—20) flutti þjóðbankastjóri dr.
jur. Carl Ussing í uppeldisfræðafjelagi Dana snjalt og
mikið erindi, er hann kailaði »Kollektiv morah}) Is-
lenskt orð, er fellur við þetta, mun eigi vera til, en mjer
dettur í hug að kalla megi efnið í riti þessu mannfje-
lagssiðferði. Carl Ussing er alkunnur hjer í landi fyrir
skarpleika sinn, rjettlæti og ráðvendni, og nýtur hins
mesta trausts. Honum þykir eins og mörgum öðrum
mennirnir hafa spilst á ófriðarárunum, og krefst nú endur-
bóta, ekki síst á skólunum. Áður en hann varð bankastjóri,
var hann í nærri 30 ár dómari, og fjekk þá mikla reynslu
og þekkingu á mannlífinu hjer í Kaupmannahöfn og víðar.
Hann getur þess fyrst í ræðu sinni, að menn eigi leið um
þrjár uppeldisstofnanir, heimilið, skólann og að lokum
um þjóðfjeiagið.
— Á íslandi verða menn að gæta að því, að í
Danmörku er skólaskylda, svo að öll börn ganga þar í
skóla. —
En mannlífið hefur breytst og uppeldið orðið lakara
á heimilunum og í þjóðfjelagslífinu en áður.
Reynslan sýnir að þýðing heimilanna fyrir upp-
eldi barna minkar, að minsta kosti meðal almennings.
Það væri of langt mál að ræða það hjer.
Um þjóðfjelagslífið sem fræðara ber að gæta
þess, hvernig landslýðurinn er fræddur frá því hann fer
úr skóla. Áhrifin koma frá blöðunum og á mannfundum.
Blöðin. Hve margir hafa tíma og tæki til þess að
lesa meira en eitt dagblaðf Hvaða blað á vorum tímum
*) Prentað í »Gads danske Magasin« 1920, bls. 227—67 og sjer-
stakt, aukin títgáfa 1921 G. E. C. Gads forlag. Verð 75 aurar.