Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Blaðsíða 99
Mannfjelagssiðferði
99
sem að einstaklingnum veit, en vanrækja gjörsamlega að
tala um þá þýðingu, sem sparsemin hefir fyrir þjóöina
alla; af henni leiðir meiri framleiðsla, meiri atvinna, að
ný nytsöm fyrirtæki verði stofnuð o. s. frv. Ef mann-
fjelagsþýðing sparseminnar væri mönnum alment hugföst,
væri nú ástandið betra en það er.
En víkjum aftur að reikningi og siðferði. Látið
börnin reikna út, hve mikill vinnutími fer til ónýtis á einu
ári fyrir þjóðinni, þá er einhver embættismaður hefur
þann vana, að koma daglega einum stundarfjórðungi of
seint á skrifstofu, og daglega verða 30 menn að bíða
hans í 15 mínúlur sökum þess hann kemur of seint.
Látið þau reikna út, hvaða áhrif það hefur á fram-
leiðsluna, að verkamaður, sem vinnur við skógerðarvjel,
vanrækir starf sitt 15 mínútur á hverjum degi, þá er
hann getur gert svo og svo marga skó á viku, ef hann
vinnur samviskusamlega. Látið barnið reikna hve mikið
það sje, ef verkamennirnir eru 200, sem fara svona að;
hve mörg pör af stígvjelum þjóðin tapi á þennan hátt.
Höfundurinn undirstrikar þjóðin, því að nú sem stendur
veit verkamaðurinn eigi annað en að verks mi ðjueig-
andi tapi einn. Hann heyrir aldrei getið um hvaða
þýðingu þetta hafi fyrir þjóðfjelagið.
Gef börnunum reikningsdæmi úr skýrslum um inn-
og útfluttar vörur og fræð þau um, hvað landið vantar
og hvað flytja þarf til landsins, til þess að landsmenn
geti lifað. Kenn þeim með reikningsdæmum um, hvernig
vjer eignumst hinar innfluttu vörur, og hvaða verk bænda- *
stjettin, fiskimennirnir og aðrir verða að inna af hendi,
til þess að geta nálgast vörur þessar, auk þess sem aflað
er handa landsmönnum sjálfum.
Eað er miklu hægra að semja reikningsbækur og
taka tölurnar úr huganum, en að búa til reikningsdæmi
úr landshagsskýrslum og öðrum þess konar fræðibókum
7*