Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Blaðsíða 100
IOO
Mannfjelagssiðferði
um hag manna og reynd, en í slíkum reikningsbókum er
siðfræði fólgin, sjerstaklega um mannfjelagssiðferði.
Um landafræðina er líkt að segja sem reikninginn.
Pá er kent er um bjargræðisvegi Danmerkur, liggur mjög
nærri að fræða um þá samvinnu, sem krafist er af oss
öllum, til þess að halda landinu uppi með öllum hinum
nauðsynlegu aðfluttu vörum.
Höf. segir að sjer hafi verið kent, er hann var ung-
ur, að Danmörk gæti sjálf fætt alla íbúa sína. Pað eru
hin mestu ósannindi. Hvers vegna er börnunum eigi
kent, hvernig líf manna hjer í landi mundi verða, ef land-
ið væri umgirt með gaddavír og ef menn ættu að bjarg-
ast við það, sem fæst í landinu sjálfu.
Pað eru eigi til málmar. Menn gætu eigi plægt
með járnplógi, eigi slegið með ljá; engar vjelar væru til
og engir ofnar.
Pað er lítið til af eldivið. Pað væri eigi hægt
að byggja hús úr brendum steini; menn yrðu að búa í
moldarkofum eða jarðlímdum húsum með eldstó á steinum;
eldiviðurinn væri mór, sem væri tekinn með trjerekum
og flytja 3^rði langar leiðir á kerrum, sem engir járnöxlar
væru í, eða í móhripum á hestum með múlbandi en eigi
með beislum með járnmjelum í.
Oss vantar baðmull og tjölda af öðru fataefni.
Hvernig yrði klæðnaður vor?
Nýlenduvörur vantar allar; vjer fengjum eigi
kaffi, te, súkkulaði, kakao, hrísgrjón o. s. frv.
Með þeim tækjum og samgöngum, sem væru þá,
mundi Danmörk alls eigi geta fætt þrjár miljónir manna,
eins og nú búa í landinu, heldur tæplega tíunda hlutann
af þeim. Og hvernig yrði þeim framfleytt? Ekki eins
og á miðöldutium, járnöldinni og eiröldinni, heldur eins
og á steinöldinni. Og þetta kalla landfræðiskennararnir
að Danmörk framfæri sjálf íbúa sína! Flestir hjer í landi