Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Blaðsíða 2
2
í’orv. Thoroddsen
bygðir fram með ánum. Hið tyrkneska skattland, sem
nú er kallað Mesopótamía, nær út fyrir hið eiginlega Mið-
fljótaland, yfir alt svæðið norðan frá Diarbekr í Armeniu,
milli Sýrlandseyðimerkur og Persíufjalla, alt suður í
Persíuflóa. Nú hafa Englendingar í ófriðnum mikla lagt
eignarhald á þessi hjeruð, en það er ekki enn útkljáð,
hvort þeir leggja beinlínis Mesopótamíu undir sig, eða
haga yfirstjórninni á annan hátt. Hið eiginlega Tvífljóta-
land er efst við fjöll 950 feta hátt yfir sjó og hallast
þaðan jafnt og þjett niður undir Bagdad, en eftir það er
sljettan marflöt alveg niður að Persaflóa. Ofan til ganga
lágar hóla- og hálsaraðir dálítið út á sljettuna, en þaðan
af er alt mishæðalaust undirlendi, sem tekur yfir þrisvar
sinnum stærra flatarmál en alt Island.
Eufrat sprettur upp í Armeníu í tveim kvíslum, kem-
ur hin vestari upp nálægt Erserum, hin eystri fyrir norð-
an Van, falla þær til vesturs, sameinast og brjótast svo
suður úr fjöllunum, eru þar gljúfur mikil, fossar og há-
vaðar. Pegar kemur niður á sljettuna rennur Eufrat um
stund beint í suður, breytir svo stefnu sinni til suðaust-
urs og heldur henni alla leið niður í Persaflóa, Pó aðal-
stefna þessi sje nokkurnvegin bein, þá eru þó óteljandi
smákrókar á ánni þegar niður eftir sljettunni dregur.
Eufrat er talin 2640 km. á lengd, eða helmingi lengri en
Rín (1326 km). Tigris er styttri, 1950 km., eða 9—10
sinnum lengri en Pjórsá, sem er um 200 km. Tigris
kemur úr litlu vatni í Armeníu vestur af Van, skamt frá
syðri kvísl Eufrats, brýst suður úr fjöllunum nálægt bæn-
um Djarbekr og rennur siðan líkt og Eufrat suðaustur
eftir flatlendinu, nálgast fljótin svo meir og meir og spinn-
ast neðst í tungunni margvíslega saman af kvíslum og
álum; þar eru reyrvaxin flóð og tjarnir, votlent mjög og
óholt loftslag; no km. frá sjó sameinast fljótin bæði,
renna í einu lagi út í Persaflóa og heita þá Schatt-el-Arab