Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1932, Síða 68

70
Annar bóndinn byggir ibúðarhús úr steini í líku
sniði og nú hefur tíðkast, vandar til alls og ætlast til,
að húsið verði framtíðarbygging fyrir jörðina. Eg vil
hugsa mér að húsið kosti 10 þús. kr. Bóndi þarf því 8
þús. kr. lán og verður að greiða 640 kr- árlega í vexti
og afborganir, en á svo húsið skuldlaust eftir 24 ár.
Eg vil ganga út frá, að bóndi geti þetta, en að hann
aftur á móti geti ekki aukið ræktunina, nema því að-
eins að hann fái nýtt lán til þeirra framkvæmda.
Hinn bóndinn byggir ódýran bæ, en hlýjan og bjart-
an. Honum finst hann fullnægjandi og að hann muni
áreiðanlega duga í 24 ár, en hann kostar helmingi
minna en hinn, eða aðeins 5 þús. kr. Þessi bóndi kemst
því af með að greiða árlega 240 krónur í vexti og af-
borganir. Bóndi er forsjáll og leggur árlega 200 krón-
ur í sjóð, sem gefur 41/2% vexti. Eftir 24 ár eru það
orðnar kr. 9000.00. Þrátt fyrir þetta árlega sjóðstillag
á bóndi samt eftir 200 kr. til þess að hafa jafnháan
árlegan kostnað af bústaðnum og hinn bóndinn. Noti
hann þá upphæð til þess að rækta fyrir ár hvert, getur
hann verið búinn að rækta 24 dagsláttur eftir þessi 24
ár. Samanburðurinn verður þá þessi eftir þennan til-
tekna tíma: Fyrri bóndinn á 24 ára gamalt steinhús,
skuldlaust, en hefur ekkert getað ræktað, nema þá fyr-
ir lánsfé. Hinn á 24 ára lélegt hús, en sem þó að lík-
indum getur dugað nokkur ár í viðbót, 9000 kr. í sjóði
og 24 dagsláttur af vel ræktuðu túni.
í annari ritgerð hér er gert ráð fyrir, að allar bygg-
ingar á nýbýli, sem þar er lýst, megi ekki kosta nema
16 þús. kr. Eg hugsa, að hægt muni vera að byggja
viðunandi bústað og öll peningshús fyrir þessa upp-
hæð. Geng eg þá fyrst og fremst út frá tvennskonar
sparnaði frá því sem nú tíðkast:
1. Minni kröfum til húsrýmis og endingu húsanna.