Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1948, Side 106

Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1948, Side 106
106 JAKOB BENEDIKTSSON (síðar prestur á Myrká, 'f 1647) þýddi 22.—32. kap. úr henni, og er sú þýðing til í uppskrift Stephaniusar í DG: 12—16 (sjá Sögur Danakonunga. 1919—25, bls. XXV— XXVI). Þessi kafli nægði vitanlega ekki til þess að Stephanius gæti gert fullkominn samanburð á sögunni og Saxo, og má vera að það hafi átt sinn þátt í því að hann notaði hana ekki í skýringum sínum. í bréfi til Worms 1640 (Bibl. Arnam. VII 349) biður hann um samanburð á Knytlinga sögu og Saxo, en Worm svarar því til að hann hafi hvorki tíma né tækifæri til þess að svo komnu. Vafalaust hefur Worm feng- ið Einar Magnússon til að þýða söguna (samkvæmt uppskrift Stephaniusar er þýð- ingin gerð 16401, en hvers vegna þýðingin hefur ekki komizt lengra er ókunnugt. Nokkru síðar segir Worm (1641: Bibl. Arnam. VII 357) að Knytlinga saga eigi skilið að komast mestöll inn í skýringar Stephaniusar, og óskar þess að einhver vildi þýða hana. Ári síðar (1642) minnist Worm enn á söguna og hvetur Stephanius til að taka tillit lil hennar (Bibl. Arnam. VII 359). En Stephanius hefur aldrei svarað þessum tilmælum bréflega, og í NU er aldrei á Knytlinga sögu ininnzt, nema í upptalningu íslenzkra rita (NU bls. 16), sem mun vera tekin að mestu eftir orðahók Magnúsar Olafssonar, svo og í tilvitnun úr orðabók Magnúsar á bls. 220. Árið 1642 sendi Sveinn jónsson, síðar prestur á Barði, Worm uppskrifl af gátum Gestumhlinda (Bibl. Arnam. VII 251). Stephanius hefur látið skrifa þær upp, því að hann minnist á þær í NU bls. 125 og segist eiga þær í handriti, en ekki er sú upp- skrifl lengur til svo kunnugt sé. Samband Stephaniusar við þá menn sem nú hafa verið taldir var allt um hendur Worms. Eini íslenzki fræðimaðurinn sem Stephanius hafði nokkur bein kynni af var Brynjólfur biskup Sveinsson. Ekki er nú vitað hvenær fundum þeirra har fyrst sam- an, en kynni hafa vafalaust tekizt með þeim þegar Brynjólfur var kennari við latínu- skólann í Hróarskeldu (1632—38). Þegar Brynjólfur var í utanför sinni til að taka vígslu. veturinn 1638—39, heimsótti hann Stephanius í Sórey í apríl 1639 (Biskupa- sögur J. H. I 239, II 349). I þeirri heimsókn hefur hann efalaust gefið Stephaniusi Uppsalahók Snorra-Eddu (DG: 11), því að í maí sama ár spyr Stephanius um álit Worms á Edduhandritinu, og er sýnilega búinn að senda Worm það (Bibl. Arnam. VII 347—48). Eftir að Brynjólfur hiskup kom heim til íslands hafa þeir skrifazt á, en öll eru þau hréf glötuð. Frá Brynjólfi fékk Stephanius þessi handrit, auk Uppsala- Eddu, að því er séð verður: Grettis sögu (DG: 10); uppskrift af Resens-annál (glöt- uð, en uppskrift Stephaniusar og íslenzks skrifara er í DG: 25—29); Jónsbók m. m. (DG: 9); uppskrift af Sæmundar-Eddu (glötuð); sjá Bibl. Arnam. VII 350, 357, 358, 363. Auk þess sendi Brynjólfur honum 1641 athugasemdir og skýringar við tvær fyrstu bækurnar af Saxo (Bibl. Arnam. VII 358). Síðar hefur hann þó sent meira, því að Stephanius vitnar í skýringar Brynjólfs í NU allt til loka fimintu bókar, en upp frá því er Brynjólfs ekki getið. II Heimildir þær af íslenzkum uppruna sem Stephanius hefur notað í NU eru þrenns konar: 1) prentuð rit, 2) íslenzk handrit forn eða uppskriftir þeirra, og 3) óprentuð
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212
Side 213
Side 214
Side 215
Side 216
Side 217
Side 218
Side 219
Side 220
Side 221
Side 222
Side 223
Side 224

x

Árbók Landsbókasafns Íslands

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Landsbókasafns Íslands
https://timarit.is/publication/279

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.