Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1948, Síða 106

Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1948, Síða 106
106 JAKOB BENEDIKTSSON (síðar prestur á Myrká, 'f 1647) þýddi 22.—32. kap. úr henni, og er sú þýðing til í uppskrift Stephaniusar í DG: 12—16 (sjá Sögur Danakonunga. 1919—25, bls. XXV— XXVI). Þessi kafli nægði vitanlega ekki til þess að Stephanius gæti gert fullkominn samanburð á sögunni og Saxo, og má vera að það hafi átt sinn þátt í því að hann notaði hana ekki í skýringum sínum. í bréfi til Worms 1640 (Bibl. Arnam. VII 349) biður hann um samanburð á Knytlinga sögu og Saxo, en Worm svarar því til að hann hafi hvorki tíma né tækifæri til þess að svo komnu. Vafalaust hefur Worm feng- ið Einar Magnússon til að þýða söguna (samkvæmt uppskrift Stephaniusar er þýð- ingin gerð 16401, en hvers vegna þýðingin hefur ekki komizt lengra er ókunnugt. Nokkru síðar segir Worm (1641: Bibl. Arnam. VII 357) að Knytlinga saga eigi skilið að komast mestöll inn í skýringar Stephaniusar, og óskar þess að einhver vildi þýða hana. Ári síðar (1642) minnist Worm enn á söguna og hvetur Stephanius til að taka tillit lil hennar (Bibl. Arnam. VII 359). En Stephanius hefur aldrei svarað þessum tilmælum bréflega, og í NU er aldrei á Knytlinga sögu ininnzt, nema í upptalningu íslenzkra rita (NU bls. 16), sem mun vera tekin að mestu eftir orðahók Magnúsar Olafssonar, svo og í tilvitnun úr orðabók Magnúsar á bls. 220. Árið 1642 sendi Sveinn jónsson, síðar prestur á Barði, Worm uppskrifl af gátum Gestumhlinda (Bibl. Arnam. VII 251). Stephanius hefur látið skrifa þær upp, því að hann minnist á þær í NU bls. 125 og segist eiga þær í handriti, en ekki er sú upp- skrifl lengur til svo kunnugt sé. Samband Stephaniusar við þá menn sem nú hafa verið taldir var allt um hendur Worms. Eini íslenzki fræðimaðurinn sem Stephanius hafði nokkur bein kynni af var Brynjólfur biskup Sveinsson. Ekki er nú vitað hvenær fundum þeirra har fyrst sam- an, en kynni hafa vafalaust tekizt með þeim þegar Brynjólfur var kennari við latínu- skólann í Hróarskeldu (1632—38). Þegar Brynjólfur var í utanför sinni til að taka vígslu. veturinn 1638—39, heimsótti hann Stephanius í Sórey í apríl 1639 (Biskupa- sögur J. H. I 239, II 349). I þeirri heimsókn hefur hann efalaust gefið Stephaniusi Uppsalahók Snorra-Eddu (DG: 11), því að í maí sama ár spyr Stephanius um álit Worms á Edduhandritinu, og er sýnilega búinn að senda Worm það (Bibl. Arnam. VII 347—48). Eftir að Brynjólfur hiskup kom heim til íslands hafa þeir skrifazt á, en öll eru þau hréf glötuð. Frá Brynjólfi fékk Stephanius þessi handrit, auk Uppsala- Eddu, að því er séð verður: Grettis sögu (DG: 10); uppskrift af Resens-annál (glöt- uð, en uppskrift Stephaniusar og íslenzks skrifara er í DG: 25—29); Jónsbók m. m. (DG: 9); uppskrift af Sæmundar-Eddu (glötuð); sjá Bibl. Arnam. VII 350, 357, 358, 363. Auk þess sendi Brynjólfur honum 1641 athugasemdir og skýringar við tvær fyrstu bækurnar af Saxo (Bibl. Arnam. VII 358). Síðar hefur hann þó sent meira, því að Stephanius vitnar í skýringar Brynjólfs í NU allt til loka fimintu bókar, en upp frá því er Brynjólfs ekki getið. II Heimildir þær af íslenzkum uppruna sem Stephanius hefur notað í NU eru þrenns konar: 1) prentuð rit, 2) íslenzk handrit forn eða uppskriftir þeirra, og 3) óprentuð
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212
Síða 213
Síða 214
Síða 215
Síða 216
Síða 217
Síða 218
Síða 219
Síða 220
Síða 221
Síða 222
Síða 223
Síða 224

x

Árbók Landsbókasafns Íslands

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Landsbókasafns Íslands
https://timarit.is/publication/279

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.