Réttur - 01.05.1933, Síða 39

samvinnufélög- og ríkisrekin fyrirtæki, — og þá „rétt-
látu“ skiftingu auðsins, sem fram fer á afrakstri bónd-
ans, sem bankinn eða verzlunin hirðir megin hlut-
a-nn af, er bezt að láta bændur íslands dæma um
.sjálfa.
Það er ekki til neins að gylla draummyndir, og
neita svo að vilja reyna að framkvæma drauma og
vonir allra kúgaðra á þann eina hátt, sem það þeg-
ar hefir sýnt sig mögulegt, og er mögulegt, — með
sigri sosialismans.
Sú bændastétt, sem sér „grasið hætta að spretta á
miðju sumri“ — og skipað er af hr. Jónasi Jónssyni
að „neita sér um allt nema að halda við starfsork-
unni og greiða vexti og afborganir ag skuldum“ sín-
um — sú bændastétt lifir ekki af lofgjörðum um
forna 'sigra samvinnunnar eða draumsjónum um
framtíðarsigra hennar, — jafnvel þó hvorttveggju
sé ritað með yðar fína penna, hr. Jónas Jónsson.
Hinn fátækari hluti þeirrar bændastéttar yfirgef-
ur Framsókn og gengur í lið með verkalýðnum út í
vægðarlausa hagsmunabaráttu fyrir dægurkröfunum
undir forustu Kommúnistaflokks Islands. Miðlungs-
bænduimir munu verða hlynntir eða hlutlausir, þeg-
ar til átakanna kemur, en um fylgi stórbændanna,
— þeirra, sem ekki hafa mannúð eða drenglyndi til
að yfirgefa stétt sína og ganga í lið með undirstétt-
unum — viljum við eftirláta Framsókn að rífast um
við hitt íhaldið.
Og þeir samvinnumenn, sem halda vilja áfram bar-
áttunni, sem vefararnir í Rochdale og þingeysku bænd-
urnir gerðust brautryðjendur að, munu einnig að
lokum finna það að eina leiðin til að gera hugsjón
samvinnustefnunnar að raunveruleika, er að fram-
kvæma hana á grundvelli sosialismans, þar sem
fyrri fyrirtæki auðhringanna og hin nýju stórfyr-
irtæki verkalýðsins verða rekin af ríkisvaldi verka-
lýðs og bænda, en smáfyrirtæki einstaklinganna
103