Réttur - 01.06.1939, Síða 96

vegna þess, að þau skildu ekki bragðaleik Chamber-
lains (það nægir að minna á hinar hvassyrtu og opin-
skáu aðvaranir Mololofís og Sdanoffs). En þau ætluðu
að gefa þeim öflum í Bretlandi, er vildu að samningar
næðust, alla hugsanlega möguleika lil að sjá hina raun-
verulegu hættu og neyða stjórnina til að að mynda
friðarbandalag og hjarga þannig friðnum. En hin op-
inbera stjórnarandstaða í Bretlandi var allan tímann
óhugnanlega spök og aðgerðalaus, — hrópaði á nokk-
urra daga fresti að nú væru samningar í þann veginn
að takasl (einmitt það sem Chamherlain kom bezt),
setti alll sitt trausl á Chamberlain, neitaði að hreyfa
hönd gegn Chamberlain, neitaði þörfinni á samfylk-
ingu sljórnarandstæðinga, hóf bollaleggingar um sam-
komulag við Hitler eftir að friðarbandalag væri orðið
til, i stað þess að berjast fyrir myndun friðarbanda-
lags. I’egai svo })rezka lieinaðarsérfræðinganefndin
kom lil Moskva, einmitt á þeirri stundu er hervæðing
þýzka hersins var lullkomnuð, og tók af öll tvímæli
um það, að hún ætli ekki einu sinni að ræða sameigin-
legar hernaðaraðgerðir gegn friðrofa, — dró sovét-
stjórnin af því nauðsynlegar ályktanir og gerði tafar-
laust ráðstafánir gegn hættunni, sem yfir vofði. Úr
þessu var ekki hægl að viðhalda almennum friði mcð
friðarbandalagi fyrst stjórnir Vesturveldanna fengust
ekki til að gera slíkt bandalag, og þjóðir Vestur-Ev-
rópu reyndust ekki megnugar þess að afstýra glöpum
ríkissljórna sinna. Eað var engin leið að bjarga hinum
dæmdu og aðgerðalausu Jjjóðum Vesturlanda gegn
vilja þeirra sjálfra. En það varð að finna leið til að
sundra samfylkingu afturhaldsaflanna. Og 23. ágúsl
undirritaði sovétstjórnin griðasáttmála milli Sovétríkj-
anna og Býzkalands. Afturhaldsáform Chamberlains
voru eyðilögð með einu böggi.
176