Réttur - 01.01.1968, Blaðsíða 33

„HINIR
FORDÆMDU Á
JARÐRfKI"
„Afnám nýlenduskipulags verður ekki á
svipstundu líkt og jarðskjálfti né vegna vin-
samlegrar ákvörðunar. Afnám nýlenduskipu-
lags er söguleg þróun, þ.e.a.s. verður ekki
skilin, nema við þekkingu þeirra atriða, sem
gefa þróuninni sögulegt fortn og innihald.
Þegar nýlenduskipulag er afnumið er um tvö
öfl að rceða, sem í eðli sínu eru andstœð, og
rekja uppruna sinn til nýlenduformsins. Fyrst
bar öflum þessum saman með ofbeldi, og
samvist þeirra — þ.e.a.s. þegar nýlendukúg-
arinn arðrænir hinn kúgaða — var fram-
kvæmd með beitingu byssustingja og fall-
byssa. Það er nýlenduherrann, sem hefur
skapað og heldur áfram að skapa nýlendu-
búann. Nýlenduherrann sækir sannleika sinn
— þ.e. eign sína — í nýlenduskipulagið.
Afnám nýlenduskipulagsins verður aldrei
svo lítið beri á. Það hefur áhrif á hvem ein-
stakling, breytir hverjum þeirra frá grunni.
Það gefur einstaklingnum eigin hrynjandi,
nýtt mál, nýjan manndóm. En þessi sköpun
verður ekki á yfirnáttúrlegan hátt, „eign" ný-
lenduherrans verður að mannveru á þeim
sama þróunarferli, sem mannveran gerir sig
frjálsa.
A þessum þróunarferli er nauðsynlegt að
taka ástand nýlendna til endurskoðunar. Ef
við óskum að lýsa þessari endurskoðun ná-
kvæmlega, getum við fundið skilgreiningu
hennar í hinni velþekktu setningu: „Hinir
síðustu munu verða hinir fyrstu". Afnám ný-
lendukúgunar er framkvæmd þessarar setn-
ingar.
Þegar við erum kynnt fyrir afnámi ný-
lenduskipulagsins sjáum við byssukúlur og
hnífa, blóði drifna. Ef hinir síðustu eiga að
verða fyrstir verður það aðeins eftir baráttu
upp á líf og dauða. Þessi ákveðni vilji að setja
hina síðustu fyrsta, láta þá klifra upp hin
frægu þrep til menntaðs þjóðfélags með
hraða (sem nokkrir álíta of mikinn), getur
aðeins sigrað, ef við neytum allra bragða, það
er líka valdi,
Þjóðfélagi verður ekki breytt, hversu frum-
stætt sem það er, með slíkri áætlun, nema það
sé fast ákveðið allt frá byrjun að ryðja úr
vegi öllum hindrunum. Hinn innfæddi, sem
ákveður að fylgja þessari áætlun, gerir allan
tímann ráð fyrir að beita valdi. Frá fæðingu
hefur honum verið Ijóst, að þessum þrönga
heimi hlöðnum boðum og bönnum, er að-
eins hægt að breyta með valdi.
Það er ef til vill óþarfi að minna á, að í
nýlenduheiminum eru hverfi innfæddra og
hverfi Evrópumanna, skólar innfæddra og
skólar Evrópumanna; eins og það er óþarft
að minna á apartheit Suður-Afríku. Ef við
rannsökum þessa skiptingu nánar, getum við
nálgast öflin, sem liggja falin undir yfirborð-
inu.
Nýlenduheimmum er skipt í tvo hluta.
Skiptilínan liggur um herskála og lögreglu-
stöðvar. I nýlendunum er það lögregluþjónn-
inn og hermaðurinn, sem eru talsmenn ný-
lenduherrans og kúgunarstjórnarinnar, og
jafnframt þeir milliliðir og embættismenn
sem innfæddir eiga við að eiga. I kapítalísku
þjóðfélagi er það fræðslukerfið, siðgæðið,
sem gengur frá föður til sonar, fyrirmyndim-
ar, sem góðir verkamenn gefa, þegar þeir eru
heiðraðir eftir 30 ára heiðarlega og dygga
þjónustu, hollustan, sem á rætur sínar að
rekja til jafnrar aðstöðu og gætinnar fram-
komu. Oll þessi fagurfræðilegu form af virð-
ingu fyrir ríkjandi skipulagi, skapa umhverf-
33