Morgunblaðið - 05.02.2006, Blaðsíða 1

Bossa-nova í
þvottabala
Tónleikar frumkvöðulsins Nam June
Paik í Lindarbæ árið 1965 | 83
Tímarit og Atvinna í dag
Tímaritið | Gróska í gamla bænum
Fernardo Meirelles í Borg engl-
anna
Krossgáta
Flugan Atvinna | Skipulag á óreiðunni
Prófmál
fyrir verkalýðshreyfinguna
Nær 200.000 ný störf
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
SUNNUDAGUR VERÐ KR. 350
STOFNAÐ 1913 35. TBL. 94. ÁRG. SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 2006 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
NOKKUR hluti þeirra 88 manna, sem týndu
lífi í miklum troðningi á leikvangi í Manila á
Filippseyjum í gær. Þar var verið að taka upp
vinsælan spurninga- og skemmtiþátt í sjón-
varpi og höfðu fólki verið gefnar vonir um, að
það gæti unnið til ýmissa verðlauna. Biðu
margir í nokkra daga til að vera vissir um að
komast inn. Ekki er ljóst hvað ofboðinu olli en
sumir segja, að einhver hafi hrópað
„sprengja“. Ruddist þá fólkið að eina hliðinu.
Stór hluti þeirra, sem tróðust undir, voru kon-
ur og aldrað fólk en meira en 300 slösuðust.
Reuters
Nærri 90 tróðust undir
TALIÐ er, að um 400 manns hafi
lifað af sjóslysið á Rauðahafi en
aðrir um borð, um 1.000 manns,
eru taldir af. Er þetta eitt mesta
sjóslys lengi en haft er eftir fólk-
inu, sem komst af, að eldur hafi
komið upp í skipinu fljótlega eftir
að það lagði úr höfn í Sádi-Arabíu.
Fréttir af atburðinum eru enn
misvísandi og fjöldi þeirra, sem
björguðust, sagður vera frá 327 og
upp í 435 af alls um 1.400 manns
um borð. Ljóst er hins vegar, að
lítil von er um, að fleiri finnist á lífi.
Haft var eftir farþegum í fyrra-
kvöld, að tveimur klukkustundum
eftir brottför frá Duba í Sádi-Ara-
bíu hefði komið upp eldur í skipinu
en samt hefði ferðinni verið haldið
áfram. Einn þeirra, Raafat
al-Sayyed, sagði, að skipverjar
hefðu sagt farþegum að koma sér
upp í brú á meðan verið væri að
slökkva eldinn en þá hefði verið
kominn hættulegur halli á skipið.
„Eldurinn geisaði eftir sem áður
og mikill reykur kom frá vélar-
rúminu. Samt var siglingin ekki
stöðvuð eða skipinu snúið við,“
sagði annar farþegi og sá þriðji
hrópaði, að skipið hefði verið „eins
og Títanik í björtu báli“.
Allt of fáir björgunarbátar
Egypskir lögreglumenn reyndu
að koma í veg fyrir, að fólkið, sem
bjargaðist, gæti talað við frétta-
menn og egypskur ráðherra sagði,
að eldurinn hefði verið „lítill“ og
ekki valdið sprengingu. Talsmað-
ur Hosni Mubaraks, forseta
Egyptalands, sagði þó ljóst, að allt
of fáir björgunarbátar og björgun-
arvesti hefðu verið í ferjunni.
Einn farþeganna, Ahmed Elew,
sagði, að hann hefði stokkið í sjó-
inn og haldið sér á floti í nokkrar
klukkustundir. Sá hann björgun-
arbát með allt of margt fólk hvolfa
en komst loks um borð í annan.
Mörg hundruð reiðra ættingja
þeirra, sem voru með ferjunni,
biðu í fyrrakvöld í höfninni í Sa-
faga og vönduðu ekki stjórnvöld-
um kveðjurnar.
„Megi guð refsa ráðamönnun-
um, megi hjörtu þeirra brenna
eins og búið er að brenna mitt. Ég
vil fá bróður minn. Ég á engan
annan að,“ hrópaði ein konan.
Áfram siglt þrátt
fyrir eldsvoða
„Eins og Títanik í björtu báli,“ sagði einn af farþegunum
sem lifðu af eitt mesta sjóslys síðari tíma á Rauðahafi
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
Aðeins um
15% forn-
leifa skráð
UM 25–30 þúsund fornleifar hafa
verið skráðar hér á landi, en talið er
að það sé aðeins um 15% af áætl-
uðum fjölda fornleifa á landinu öllu.
„Brýnt er að við Íslendingar leggj-
um meiri áherslu á skráningu forn-
leifa því erfitt er að vernda minja-
staði sem við höfum enga vitneskju
um,“ segir Sólborg Una Pálsdóttir,
verkefnisstjóri skráningarmála hjá
Fornleifavernd ríkisins.
Fornleifar í land-
upplýsingakerfi
Hún telur nauðsynlegt að ríkis-
valdið leggi fram fjármagn til að
bæta skráningu. Verkefnið sé of
viðamikið til að fámenn sveitarfélög
ráði við það. Sólborg Una telur einn-
ig mikilvægt að fornleifar verði
skráðar í landupplýsingakerfi, en ná-
grannaþjóðir okkar noti flestar slíkt
kerfi. Við stöndum þeim hins vegar
talsvert langt að baki. Danir, sem
hafi skráð fornleifar í landupplýs-
ingakerfi, séu t.d. búnir að skrá um
150 þúsund fornleifar, en áætlað hef-
ur verið að um 150–200 þúsund forn-
leifar séu á Íslandi. | 8
Komum ekki til
með að byggja
á framleiðslu
ÁGÚST Guðmundsson,
stjórnarformaður Bakka-
varar, segir að Íslending-
ar þurfi að átta sig á því að
þjóðfélagið sé að breytast
úr framleiðsluþjóðfélagi í
þjónustuþjóðfélag. „Það
sem við Íslendingar þurf-
um að átta okkur á er að
við komum ekki til með að
byggja afkomu okkar á
framleiðslu í framtíðinni,“ segir Ágúst. Hann
telur að stjórnvöld þurfi að einbeita sér að
uppbyggingu Íslands sem þjónustuþjóð-
félags. Það gerist ekki á sama tíma og verið
sé að byggja upp álver eða stóriðnað.
„Þetta segir okkur auðvitað að krónan
mun halda áfram styrk sínum þannig að önn-
ur íslensk iðnfyrirtæki geta farið að pakka
saman og flytja starfsemi sína. Þetta gefur
auga leið. Hvaða útflutningsgreinar munu
þola samfellt uppbyggingarskeið í stóriðju í
nær áratug, frá 2003 til 2013? Afleiðingin
gæti einfaldlega orðið sú að útflutningur
aukist í raun og veru ekkert þegar upp er
staðið,“ segir Ágúst.
 Virkjun | 22
Ágúst
Guðmundsson
MIKLIR þunga-
flutningar á vega-
kerfi landsins eru
áhyggjuefni, segir
Sigurður Helga-
son, verkefnisstjóri
hjá Umferðarstofu.
Á síðasta ári voru
vörubílar aðilar að
17,15% af umferð-
arslysum í dreifbýli
á landinu. Sam-
kvæmt bráða-
birgðatölum frá 2005, sem Morgunblaðið
fékk frá Umferðarstofu, áttu vörubílar aðild
að 11,4% slysa þar sem meiðsl urðu á fólki.
„Það er alveg klárt að hlutfall slysa þar
sem þessi tæki koma við sögu hefur aukist.
Hvort það er í samræmi við eða í tengslum
við hversu mikið þeim hefur fjölgað eða um-
ferðin aukist, er þó erfitt að segja,“ segir Sig-
urður. Hér er ekki um prósentustig að ræða
heldur hlutfallsaukningu.
Þrátt fyrir aukna umferð hefur umferð-
arslysum á Íslandi almennt fækkað og árið
2005 slösuðust færri en á árinu 2004. Sig-
urður bendir á að þar sem svo sé þurfi slys-
unum sem vörubílar eru aðilar að – það er í
tilvikunum sjálfum – ekki að fjölga jafnmikið
og hlutfallsaukningin sýni. „Á vörubílunum
eru atvinnubílstjórar, fólk með aukin öku-
réttindi, sem á að hafa meiri kunnáttu og
hæfni en aðrir ökumenn. Eitt stærsta vanda-
málið felst í að atvinnubílstjórar lenda í
óhöppum þar sem fólk á einkabílum kemur
við sögu. Ég sé það í mínu starfi að fullt af
fólki er dauðhrætt við vörubílana. Þetta veld-
ur ótta og óöryggi sem er einn af hættuvöld-
unum í umferðinni.“
Flutninga-
bílar í fleiri
slysum
 Eiga risarnir | 10–11
♦♦♦