Morgunblaðið - 04.02.2007, Blaðsíða 74

74 SUNNUDAGUR 4. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
menning
Grettir
Smáfólk
Kalvin & Hobbes
Hrólfur hræðilegi
Gæsamamma og Grímur
Úthverfið
Kóngulóarmaðurinn
ÞETTA ER SAMT BESTA
MYND SEM ÞÚ HEFUR HAFT
Í ÖKUSKÍRTEININU ÞÍNU
HINGAÐ TIL
JÆJA,
ÞÁ ER
ÖSKUDAGUR
BÚINN...
SATT ER
ÞAÐ
KEMUR„ÖSKUSVEINNINN“
MEÐ MIKIÐ AF FÍNUM
GJÖFUM HANDA ÞÉR?
ÆI, ÞEGIÐU!
EN EF ÉG ER MEÐ
TYGGJÓ, ÞÁ GET ÉG
BLÁSIÐ RISASTÓRA
KÚLU OG...
EKKERT
TYGGJÓ HÉR.
PRÓFA
ÞENNAN
VASA
FLOTT!
UMBREYTIBYSSAN
MÍN!
ROSALEGA ER GOTT AÐ
HAFA EINA SVONA VIÐ
HÖNDINA
ÉG SKIL ÞETTA EKKI!
ENGLENDINGAR ERU
YFIRLEITT SVO
AFSLAPPAÐIR
KANNSKI HEFÐUM VIÐ
EKKI ÁTT AÐ STELA ÖLLU
TEINU ÞEIRRA
NEI... ÉG
PANTAÐI
HÁLFAN
ÍKORNA OG
HÁLFAN MÖRÐ
MEÐ AUKA
MÖÐKUM
ADDA, ÉG HELD AÐ ÞÚ
HAFIR RÉTT FYRIR ÞÉR
VARÐANDI EINKASKÓLANN
ÞETTA ER FRÁBÆR
SKÓLI EN VIÐ HÖFUM
BARA EKKI EFNI Á
ÞESSU
ÞEGAR VIÐ FÁUM
SVARIÐ FRÁ ÞEIM ÞÁ
VERÐUM VIÐ BARA AÐ
AÐ AFÞAKKA ÞETTA
BRÉFIÐ FRÁ
ÞEIM ER
KOMIÐ
KRAKKARNIR OKKAR
KOMUST EKKI INN!
HVAÐ?!?
ÉG
ÞARF AÐ
FARA. ÉG
ELSKA
ÞIG
ÉG ELSKA
ÞIG LÍKA
OG ÉG
ER FASTUR
HÉRNA
HEIMA...
Á MEÐAN HÚN LEIKUR MEÐ
LEIKARA SEM KALLAÐUR ER „BESTI
ELSKHUGINN Í HÖLLYWOOD“
Næstkomandi þriðjudag, 6.febrúar, kl. 12 mun HrafnLoftsson lektor við tækni-og verkfræðideild HR
flytja fyrirlestur á vegum Tungu-
tækniseturs í stofu 201 í HR.
Yfirskrift fyrirlestursins er Orð-
flokksmörkun íslensks texta: Til-
raunir með sameiningu og samsetn-
ingu á mörkurum.
„Í orðflokksmörkun er orði í texta
gefinn svokallaður greiningarstreng-
ur eða svokallað mark, þar sem fram
kemur orðflokkur orðsins og beyging-
arlegar myndir. Þannig yrði nafnorð
greint með kyni tölu og falli, á meðan
sagnorð er greint með hætti, mynd,
persónu, tölu og tíð,“ útskýrir Hrafn.
„Þessi málfræðiatriði þarf að greina
til að geta gert tölvum kleift að skilja
textann.“
Orðflokksmörkun reynist á köflum
vandasöm, að sögn Hrafns: „Sem
hluta af doktorsverkefni mínu er ég að
vinna að þróun hugbúnaðar sem fram-
kvæmir orðflokksmörkun vélrænt.
Einn stærsti vandinn felst í því hve
tungumálið er margrætt og hve mörg
orð geta haft mismunandi greining-
arstrengi eftir því í hvaða samhengi
þau birtast,“ segir hann. „Þannig get-
ur orðið „við“ í texta verið persónu-
fornafn, forsetning, þolfallsmyndin af
orðinu viður, og líka verið atviksorð.“
Orðflokksmörkun á íslensku reyn-
ist sérstaklega vandasöm: „Ná-
kvæmni við mörkun á íslensku er mun
minni en fyrir skyld tungumál, og er
aðalástæðan sú að íslenska er beyg-
ingarlega flóknara mál en t.d. Norð-
urlandamálin og enska, þar sem ná-
kvæmni við mörkun er mun meiri,“
segir Hrafn. „Þar komum við að aðal-
viðfangsefni fyrirlestrarins, sem eru
tilraunir með sameiningu og samsetn-
ingu á mörkurum, þar sem beitt er
mörgum mörkunarforritum á textann
sem greina á. Þá er valin sem niður-
staða sá greiningarstrengur sem flest
forritanna eru sammála um, og þann-
ig má auka nákvæmni mörkunar tölu-
vert.“
Hrafn segir mörkunarforrit vera
grunneiningu sem nauðsynleg er fyr-
ir frekari þróun á tungutækni á Ís-
landi: „Tungutækni, eða máltækni, er
skammt á veg komin hér á landi mið-
að við aðrar þjóðir, og erum við á
byrjunarreit á ýmsum sviðum,“ segir
Hrafn. „Góð mörkunarforrit þurfa að
vera aðgengileg þeim sem vilja vinna
hvers konar máltækniverkefni, og
raunar takmarkað hvað hægt er að
gera án þeirra.“
Tungutæknisetur var sett á lagg-
irnar um mitt ár 2005 og er sam-
starfsvettvangur Háskólans í
Reykjavík, Háskóla Íslands og Orða-
bókar Háskólans um rannsóknir, þró-
un og kennslu í tungutækni.
Fyrirlesturinn á þriðjudag er öll-
um opinn og ókeypis. Fyrirlesturinn
verður fluttur með aðgengilegum
hætti fyrir jafnt áhugamenn og sér-
fræðinga.
Nánari upplýsingar má finna á
heimasíðu Tungutækniseturs,
www.tungutaekni.is.
Vísindi | Fyrirlestur á vegum Tungutækni-
seturs um orðflokksmörkun á þriðjudag
Textagreining
gerð nákvæmari
 Hrafn Lofts-
son fæddist í
Reykjavík 1965.
Hann lauk stúd-
entsprófi frá MH
1985, BS-prófi í
tölvunarfræði
frá HÍ 1989 og
meistaranámi í
tölvunarfræði og
aðgerðagreiningu frá Pennsylvania
State University 1992. Hrafn stund-
ar nú doktorsnám við University of
Sheffield. Á árunun 1992 til 1999
starfaði Hrafn á verðbréfamarkaði
hérlendis og erlendis. Frá árinu
2000 hefur hann starfað hjá Há-
skólanum í Reykjavík við rann-
sóknir og kennslu. Hann var deild-
arforseti tölvunarfræðideildar HR
frá 2001 til 2003 og hefur verið
stjórnarmaður Tungutækniseturs
frá stofnun. Hrafn er kvæntur Guð-
nýju Eysteinsdóttur myndlist-
arkonu og eiga þau einn son.
SÖNGVARINN og tónlistarmað-
urinn Prince sýndi mikil tilþrif þeg-
ar hann lék fyrir fjölmiðlafólk á
Miami Beach á dögunum.
Tilefni tónleikanna var að Prince
kemur til með að skemmta í hálfleik
í úrslitaleik ameríska fótboltans,
Super Bowl, sem fram fer í kvöld.
Prins í álögum?