Náttúrufræðingurinn - 2002, Blaðsíða 61

Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Brothers, N.P., J. Cooper & S. Lokkeborg 1999. The incidental catch of
seabirds by longline fisheries: worldwide review and technical
guidelines for mitigation. FAO Fisheries Circular no. 937. 100 bls.
CAFF 1996. International Murre Conservation Strategy and Action Plan.
v+16 bls.
CAFF 2000. Workshop on Seabird Incidental Catch in the waters of Arct-
ic Countries. Report and Recommendations. CAFF Technical Report
no. 7. 65 bls.
Dunn, E. & C. Steel 2001. The impact of longline fishing on seabirds in
the north-east Atlantic: recommendations for reducing mortality.
RSPB, NOF, JNCC and BirdLife Int. 108 bls.
DV 17.5.2001. Sala á svartfugli stöðvuð. DV fimmtudagur 91 & 27(112).
2.
DV 21.5.2001. Sala á svartfugli stöðvuð eftir að frétt þess efnis birtist í
DV. DV mánudagur 91 & 27(115). 6.
FAO 1995. Code of conduct for responsible fisheries. FAO, Rome. 41 bls.
FAO 1998. International Plan of Action for reducing incidental catch of
seabirds in longline fisheries. Food and Agricultural Organization of
the U.N., Rome. Bls. 1-9.
FAO 1999. International plan of action for reducing incidental catch of
seabirds in longline fisheries. FAO, Rome. 26 bls.
Fiskifréttir 24.5.2002. [Umfjöllun um svartfugladauða í netum]. Fiski-
fréttir föstudagur 20(20). 1-2, 4.
Frederiksen, M. & Ævar Petersen 1999. Adult survival of the Black
Guillemot in Iceland. Condor 101(4). 589-597.
Guðmundur A. Guðmundsson, Ævar Petersen & Arnþór Garðarsson
1997. Circumpolar Murre Conservation Strategy and Action Plan:
Iceland. Unpublished report to the Circumpolar Seabird Working
Group. June 1997. 9 bls.
Lög um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum
(nr. 60/1994).
Náttúrufræðistofnun íslands 2000. Válisti. Fuglar. 103 bls.
Northridge, S.P. 1991. Driftnet fisheries and their impacts on non-target
species: a worldwide review. FAO Fisheries Technical Paper 320. 115
bls.
Sigurður Gunnarsson 2000. Tveir himbrimar. Bliki 20. 64-65.
Viðskiptablað Morgunblaðsins 18.10.2001, 89(238). Cl.
Vilhjálmur Þorsteinsson & Guðrún Marteinsdóttir 1992. Æðarfugladauði
í grásleppunetum. Hafrannsóknastofnun. Obirt skýrsla. 7 + 14 bls.
Vísir 25.4.1961. Fengu súlu í síldarnót.
Ævar Petersen 1981. Breeding biology and feeding ecology of Black
Guillemots. D. Phil. thesis. University of Oxford, Englandi. xiv + 378
bls.
Ævar Petersen 1993. Fækkun dílaskarfs á Breiðafirði. Greinargerð fyrir
umhverfisráðuneytið. 19.11.1993. 2 bls.
Ævar Petersen 1998a. Incidental take of seabirds in Iceland. Bls. 23-27 í:
V. Bakken & K. Falk (ritstj.). Incidental Take of Seabirds in
Commercial Fisheries in the Arctic Countries. CAFF Technical
Report no. 1. v+50 bls.
Ævar Petersen 1998b. íslenskir fuglar. Vaka-Helgafell, Reykjavík. 312
bls.
Ævar Petersen 2001. Black Guillemots in Iceland: A case-history of
population changes (Box 70). Bls. 212-213 í: Arctic Flora and Fauna
(Status and Conservation). CAFF/Edita, Helsinki. 272 bls.
Ævar Petersen 2002. Stutt greinargerð um sjófugladauða í veiðarfærum
við ísland. Óbirt greinargerð. 3 bls. [Með bréfi Jóns Gunnars Ottós-
sonar og Ævars Petersen til umhverfisráðherra og sjávarútvegsráð-
herra 30. apríl 2002].
Ævar Petersen & Guðmundur A. Guðmundsson 1998. Fuglamerkingar á
íslandi í 75 ár. Bliki 19. 49-56.
Ævar Petersen. Seabirds in Iceland: legislation and hunting statistics.
Circumpolar Seabird Bulletin 3, í prentun.
Ævar Petersen. Vöktun íslenska teistustofnsins. Náttúrufræðistofnun Is-
lands. Skýrsla NÍ, í undirbúningi.
Ævar Petersen & Jón Guðmundsson. Fugladauði í grásleppunetum. I
handriti.
PÓSTFANG HÖFUNDAR/AUTHOR'S ADDRESS
Ævar Petersen
Náttúrufræðistofnun Islands
Icelandic Institute of Natural History
Pósthólf/Box 5320
IS-125 Reykjavík
aevar@ni.is
Um HÖFUNDINN
tÆvar Petersen (f. 1948) lauk B.Sc. Honours-prófi í
dýrafræði frá Aberdeenháskóla í Skotlandi 1971 og
doktorsprófi í fuglafræði frá Oxfordháskóla á
Englandi 1981. Ævar hefur unnið á Náttúrufræði-
stofnun íslands frá 1978 og er nú forstöðumaður
Reykjavíkurseturs stofnunarinnar.
Fréttir_____________
Arftaki Hubbles
Um miðjan september 2002 hófst í
Kalifomíu smíði á geimsjónauka sem á
að leysa Hubble-sjónaukann af hólmi
árið 2010. Nýi sjónaukinn, sem kennd-
ur verður við fyrrum forstjóra NASA,
James Webb, verður vemlega frábugð-
inn Hubble. Til að draga úr truflunum
frá rafsegulbylgjum verður hann til
dæmis mun lengra úti í geimnum,
nánar tilgreint 1,6 milljón kílómetra frá
jörðu, eða fjórfalt lengra frá okkur en
tunglið. Braut sjónaukans, svonefnd
Langrage-2 braut, verður þar sem að-
dráttarkraftar sólar og jarðar upphefja
hvor annan.
Eins og menn muna, sendi Hubble-
sjónaukinn upphaflega óskýrar mynd-
ir til jarðar, en viðgerðarmönnum í
geimferju tókst að gera við hann. Nýi
sjónaukinn verður utan seilingar allra
tæknimanna, svo það er eins gott að
ekkert bregðist þegar hann verður
sendur á braut.
Og þar gæti svo sannarlega ýmis-
legt farið úrskeiðis. Spegill Webbs
verður 6,5 metrar í þvermál, saman-
borið við 2,4 m spegil Hubbles, og
hann verður úr afar þunnu efni til að
draga úr þyngdinni. Svo verður
hann felldur saman í þrjá hluta í
geimflauginni og á að springa út
eins og blóm þegar út á brautina
kemur, en oft hafa komið upp
vandamál þegar til dæmis sólar-
rafsellur eiga að opnast úti í geimn-
urn, og það jafnvel þótt tæknimenn
séu þar til taks.
Webb-sjónaukinn á að greina
lengri innrauðar varmabylgjur en
Hubble, svo hiti myndi trufla myndir
© NASA / STScI
frá honum. Með honum verður því
send samanbrotin varmahlíf úr plasti,
á stærð við tennisvöll, sem á að verja
hann geislun bæði frá sól og jörð og
halda hitanum niðri undir 40 kelvín-
gráðum (eða um -230°C).
Þessi kuldi mun stuðla að skýrum
myndum, en hann gæti kallað á
vandamál við hönnun hreyfibúnaðar-
ins, sem á að stilla lögun sveigjanlega
holspegilsins í sjónaukanum.
New Scientist, 21. september 2002. Örnólfur Thorlacius tók saman.
61