Náttúrufræðingurinn - 1993, Qupperneq 4

Síld
Makríll
a.
2. mynd. a. Helstu veiðisvæði makrfls og
síldar við Hjaltland. b. Hrygningarstöðvar
síldar suður af Hjaltlandi.
veiðisvæði síldar og makríls við
Hjaltland og 2. mynd b sýnir mikil-
vægar hrygningarstöðvar síldar milli
Hjaltlands og Orkneyja. A þessum
slóðum hrygnir síldin í ágúst og
september og þaðan rekur lirl'ur og
seiði framhjá suðurodda Hjaltlands og
inn í Norðursjó (Norðursjávarstofn
sem skiptist í þrjá undirstofna).
A Hjaltlandi eru mörg mikilvæg
náttúruverndarsvæði og eru sum þeirra
friðlýst en önnur ekki. Þrettán þcirra
hafa verið skilgreind sem alþjóðlega
mikilvæg fyrir fuglalíf. Tvö þessara
verndarsvæða, Sumburgh Head og
Loch Spiggie, eru syðst á eyjunum,
skammt frá þar sem Braer strandaði í
janúar 1993. Á fyrrnefnda staðnum
verpa ekki færri en 25 þúsund sjófugla-
pör, mest langvíur og lundar, en Loch
Spiggie er vetrardvalarstaður álfta. Á
sundinu milli Hjaltlands og Orkneyja
er einnig eyjan Fair Isle, en þar hefur
verið rekin ein kunnasta fuglarann-
sóknastöð í heimi síðan 1948.
Sem varpstöð fugla er Hjallland
þýðingarmest fyrir sjófugla. Rann-
sóknir sjófuglafræðinga sýna að um-
hverfi eyjanna er viðkvæmt á öllum
tímum árs vegna þeirrar fuglamergðar
sem þar er að finna. Eyjarnar eru
einnig eindæma vel staðsettar í leið
farfugla frá norðlægari slóðum, bæði
vestan hafs og austan. Fair Isle er mjög
vel þekkt fyrir margs konar flækings-
fugla sem þar hafa sést.
Islenskir farfuglar koma við á
þessum eyjum, t.d. skógarþrestir, álftir,
þúfutittlingar, maríuerlur og grágæsir.
Olíuslysin eru þó hættulegust sjó-
fuglum. Á þessum slóðum dvelja
norrænir sjófuglar, bæði um fartíma og
yfir vetrarmánuðina, auk heima-
114