Samvinnan - 01.06.1927, Blaðsíða 19

SAMVINNAN
97
Hr. Voigt segir, að nálega helmingur pésans eigi að
gera tortryggilega samábyrgðina í dönsku kaupfélögun-
um. Tilgangurinn sé auðsýnilega sá, að gera félagsmenn
svo hrædda og ruglaða, að þeir hætti að geta hugsað
sjálfstætt um málið. f pésanum er fullyrt, að margar fjöl-
skyldur í landinu séu fjárhagslega eyðilagðar vegna sam-
ábyrgðarínnar. En engin af þessum fjölskyldum er nefnd,
enda mun það ekki hægt. Og helsta sönnun kaupmanna-
félagsins er sú, að eitt félag (af 1800) í landinu, hafi lent
í vandræðum og þurft á nýjum framlögum að halda. Þá
segir pésinn, eins og B. Kr., að félagsmenn viti ekkert
hvað samábyrgðin sé og leiðtogar félaganna haldi leyndri
hættu þeirri er henni fylgi, til að geta lokkað fáfróða menn
í gildruna. Hr. Vogit segir, að þetta sgu bein ósannindi.
Samábyrgðin komi fram í lögum nálega allra kaupfélaga
í landinu, og félagsmenn þekki vel eðli hennar og eigin-
leika af umræðum í blöðum og á fundum. Síðan lýsir ráða-
nautur danskra samvinnufélaga skýrt og skorinort hvað
samábyrgðin þýði fyrir danska bændur.
„Eg vil nota þetta tækifæri til að minna á, að án
samábyrgðarinnar væri samvinnuhreyfingin í Danmörku
alls ekki komin svo langt áleiðis, sem raun ber vitni um.
. . . Samábyrgðin er sú meginhjálparhella, sem hefir gert
dönskum bændum fært, að komast í fremstu röð á heims—
markaðinum og halda þeirri aðstöðu, einmitt með hinar
torseldustu vörutegundir. Án samábyrgðarinnar mundi
hafa verið ómögulegt að fá nauðsynleg rekstrarlán til at-
vinnurekstrarins. . . . Enginn nema maður, sem knúinn
er fram af ræktarlitlum, eigingjörnum hvötum getur
leyft sér að fara lítilsvirðandi orðum um samábyrgðina,
sem þrátt fyrir alt, sem andstæðingar segja, hefir bæði
fjárhagslegt og siðferðilegt gildi fyrir meginhluta þjóð-
arinnar“.
Kaupmannafélagið lét gera þann mun á samábyrgð-
inni, að hún væri góð í framleiðslufélögunum, sláturfé-
lögunum og mjólkurfélögunum, en eyðileggjandi í kaup-
félögunum. Fr. Voigt sannar að allar tegundir danskra
7