Samvinnan - 01.06.1927, Page 70

Kaupfélögm
Margar orsakir valda ýmist langlífi eða
Hnignun og útsloknun kaupfélaga. í Frakklandi, þar
vöxtur sem félögin, eins og áður er sagt, eru bæði
kaupfélaga. mörg og fámenn, ber mikið á barnasjúk-
dómunum. Á tíu árum fyrir stríðið leyst-
ust að jafnaði 80 félög sundur árlega. Það var sama og
32 af hverjum 1000. Dauðinn heimsækir því að tiltölu við
fjölda, helmingi fleiri frönsk kaupfélög heldur en franska
menn. Að vísu eru kaupfélögin til muna langlífari í sum-
um öðrum löndum, en allsstaðar koma slysin fyrir. Þegar
kaupfélag leysist sundur, er vanalega gefin sama stutt-
orða skýringin: Slæm stjórn.
Eiginlega er það ekki undarlegt, þó að mistök verði á
stjóm sumra kaupfélaga, þar sem teknir eru til forstöðu
menn, sem ekki hafa á nokkum hátt búið sig sérstaklega
undir það starf. Félögin eiga völ á tvennskonar mönnum.
í fyrsta lagi þeim, sem vantar atvinnu, en er sama hvort
þeir vinna að samkepnis- eða samvinnuverslun. í öðru
lagi áhugamennina, þá sem hafa löngun til að vinna fyrir
kaupfélögin og leggja sig í framkróka til að gera þeim
gagn. Því miður eru hinir fymefndu auðfundnari. Og að
því er þá snertir, geta kaupfélögin átt á hættu að fá úr-
ganginn á markaðinum. Kaupmennimir borga venjulega
betur og atvinnan er þar vissari*).
*) Hér er dœmt út frá frönskum kringumstæðum, þar sem
engin fræðsla er, svo að heitið geti, til að búa starfsmenn kaup-
félaga undir verk sitt. Ritstj.