Samvinnan - 01.06.1927, Síða 76

154
SAMVINNAN
skatt af félögum sem eru opin. Ensku kaupfélögin taka
ætíð móti nýjum félagsmönnum. Þess vegna eru þau
skattfrjáls af báðum þessum ástæðum. Dálítið er öðru
máli að gegna með gróðann af verslun utanfélagsmanna.
Flest kaupfélög í Engfandi skifta við utanfélagsmenn og
hafa stundum nokkum hagnað af því, en þau skifta þeim
gróða aldrei milli félagsmanna, heldur leggja hann í vara-
sjóð eða verja honum til fræðslu eða annara menningar-
þarfa.
Samkvæmt þessu eru kaupfélögin ekki skyld til að
greiða tekjuskatt. En þá vaknar sú spurning hvoii; kaup-
félagsmenn eigi að greiða tekjuskatt af endurborguðum
tekjuafgangi úr félagi sínu. Þessu er neitað samkvæmt
sömu réttarvenju og áður er nefnd. Tekj uafgangurinn er
ekki gróði félagsmanns, heldur er honum þar skilað pen-
ingum sem hann átti áður, og ekki koma frá félaginu*).
En þó að menn kynnu að álíta þessa röksemd veigalitla, þá
ber alt að sama brunni með skattskylduna, því að tekju-
skattur í Englandi nær ekki til annara manna en þeirra
sem hafa 2500 kr. eða meira í tekjur. En flestir verka^
menn í Englandi hafa ekki svo miklar tekjur. Myndu þeir
þá ekki að heldur lenda í eignarskatti, þó að tekjuafgang-
ur úr félagi þeirra væri talinn gróði, sem auðvitað er með
öllu hugsanlegt. Fram að styrjöldinni var álitið að það
væri varla meir en 5—6% af ensku samvinnumönnunum,
sem ættu að lögum að greiða tekjuskatt.
En þó að tekjuskattur komi ekki til greina á kaup-
félögin þá eru þó margir aðrir skattar, sem þau verða að
greiða, t. d. fasteigna- og lausafjárskattur, og stimpil-
gjald. En mjög koma þessi gjöld mismunandi niður. Þann-
ig átti t. d. hið geysistóra félag í Basel í Svisslandi að
greiða eitt ár 177 franka í skatt, en tiltölulega lítið fé-
lag í öðru svissnesku smáríki 9.625 franka.
*) Árið 1903 féll ráðherraúrskurður i Danmörku í sömu átt.
Tekjuafgangur endurborgaður félagsmanni er ekki skattskyldur
í félaginu eða hjá félagsmanni persónulega. Ritstj.