Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.06.1966, Qupperneq 91

Andvari - 01.06.1966, Qupperneq 91
ANDVAKI BLÓÐ OG JÁRN FYRIR EINNI ÖLD 89 nokkurra stéttarbræðra sinna, er höfðu orðið fyrir mikilli trúarvakningu og fengu sameinað innfjálga guðsbarnatrú rammri pólitískri íhaldssemi og junkaralegri stétt- vísi. Hann kvæntist árið 1847 Jóhönnu von Puttkammer, sem var frá heittrú- aðri aðalsfjölskyldu. Þetta sama ár sat hann á fyrsta Sameinaða landsþingi Prúss- lands. Hann vakti strax mikla athygli á þing- inu. Orðheppinn var hann og ósvífinn þegar hann stældi við hina borgaralegu þingfulltrúa og varði réttindi stéttar sinn- ar, junkaranna, sem höfðu enn dóms- og lögregluvald yfir bændum og nutu hins forna miðaldarréttar aðalsins að mega stunda veiðar á ökrum bænda þeim að bótalausu. Aldrei höfðu heyrzt svo snjallar ræður til varnar blygðunarlausum sér- réttindum prússneskra junkara. Hinir frjálslyndari þingmenn hötuðu hann og óttuðust tungutak hans, en að sjálfsögðu vann hann hylli stéttarbræðra sinna, sem oftar en ekki voru æði málhaltir í orða- sennum við mælska og hvassyrta full- trúa borgarastéttarinnar. Marzbyltingin kom eins og reiðarslag yfir hinn stolta riddaragósseiganda á Schönhausen. Honum fannst mannfé- lagshöll sín hrunin að grunni: einveldi konungs fallið, prússneski herinn látið undan síga og horfið úr Berlín í bráðum háska. Bismarck gleymdi aldrei þessum marzdögum. Fjórum árum síðar, þegar byltingin hafði verið sigruð og aftur- haldið velti sér í endurheimtum völd- umum, minntist hann marzdaganna í ræðu sem hann flutti á Landsþingi Prússlands, með svofelldum orðum: Eg treysti ekki íbúum stórborganna meðan þeir láta metorðagjarna og lygna lýð- skrumara teygja sig á asnaeyrunum. Þar finn eg ekki hina sönnu prússnesku þjóð. Hún mun hins vegar, ef stórborg- irnar skyldu einhvern tíma aftur risa til uppreisnar, kunna tök á að kúga þær til hlýðni, jafnvel þótt hún verið að þurrka þær út af jörðinni. Slíkt var hatur þessa sveitajunkara á pólitískum hreyfingum borgaralegs þjóð- félags. Þótt hann felldi höfug tár yfir moldum prússneskrar fortíðar 2. apríl 1848, þá var hann staðráðinn í því að snúa við hjóli sögunnar, ef þess væri nokkur kostur. Bismarck var ekki einn um þessa ákvörðun, voldugir stéttar- bræður hans, sem stóðu nær Hátign- inni en hann, voru þegar farnir að búast til að kæfa byltinguna í blóði, ef ekki vildi betur. Þremur dögum áður en Bis- marck grét í Sameinaða landsþinginu, skrifaði einn þeirra í dagbók sína: Fyrsta tilraunin gerð til að stofna ministére occnlte —■ leynilegt ráðuneyti. Sá sem þessi orð skrifaði var Leopold von Gerlach, hershöfðingi í lifverði Prússakonungs. Hann varð foringi þeirr- ar hirðklíku •— Kamarilla — er svo var kölluð og Bismarck gerðist strax náinn samstarfsmaður hennar. Þessi harðsnúna pólitíska klíka setti sér það markmið að bæla niður byltinguna og gera að engu viðleitni hennar til að sameina Þýzka- land í samfellt ríki. — Svo sem fyrr var sagt hafnaði Friðrik Vilhjálmur IV. Prússakonungur þeirri keisarakórónu, er Þjóðfundurinn í Frankfurt hafði boðið honum. En svo var hinn sögulegi straum- ur til sameiningar Þýzkalands þungur, að Prússakonungi þótti sér skylt að leit- ast við að koma á sameiningu að sínum hætti undir forustu Prússlands. Það var einn af vildarvinum konungs, Joseph Maria von Radowitz, kaþólskur aðals- maður frá Rínarlöndum, er fékk hann til að beita sér fyrir sameiningu Þýzkalands þegar byltingin hafði fjarað út. Sam- einingartillögur Radowitz voru að sumu leyti að forminu til ekki ólíkar stjórnar- skrárhugmyndum Þjóðfundarins í Frank-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.