Andvari - 01.01.1977, Blaðsíða 110
108
PÁLL BJÖRNSSON
ANDVARI
að sér nokkurn að vígja með sitt ein-
dæmi, því ekki veit eg nokkurn þann
prest vera með réttu, sem ei er af lög-
legum prestum eða biskupi vígður, þótt
hann sé af söfnuðinum kosinn og kóng-
inum skikkaður. Erum vér nú fullvissir,
að séum sá prestlegi arfur Jesú Kristí, sem
Pétur aðkveður: Og höfum magt af hon-
um að leiða aðra til arfskiptis heilagra í
ljósinu, og öðrum óbótferðugum himna-
ríki að læsa, hvað ei væri, ef vort prests-
dæmi væri af mönnum. Og þótt nú
margir prestar fari illa með sitt prest-
dæmi, þá brjálar ei þeirra illsiður Guðs
stiftan; því svo segir Paulus: Mannanna
vantrú gjörir ekki Guðs trú að engu.
Löglegt og skilgetið lyklavald hefur páf-
inn af Kristó, hvörsu illa sem hann
breytir, bæði í því og öðru. Líka höfðu
þeir óguðlegu prestar í Jerúsalem löglegt
embættisvald á dögum Kristí, hvört þeir
gátu ættfært allt til Aarons, annars hefði
Kristur þeirn ei sagt: Sýnið yður kenni-
mönnunum.
5. kapítuli.
Prédi\ara höllun.
Beittu þig, svo þú verðir fiskvar.
Þótt að embættið sé Guðs, þá er það
táravert, að embættinu til vanvirðu tak-
ast til þess ólærðir, heimskir, óprúðir og
Heilögum anda snauðir, en þeir margir,
sem til þess eru hentugir, verða að vera
þar fyrir utan og hjálpa sér með andlits
sveita. Pétur fiskar ekki, en þegar gant-
inn Símon kemur, hann fiskar með gull-
neti. Þeir silfurlyklar ljúka upp öllum
dyrum, þar flest er falt fyrir silfrið. Les
hér um sorgarklögun þess heilaga Gregorii
Nazíanzeni, sem lifði um datum 380, er
svo segir: Eftir mínu áliti gjöra þeir mjög
heimskulega, sem setja sig út fyrir læri-
meistara annarra, en eru þó að lærdómi
ónýtir og þekkja ei sjálfir sitt vanvit, og
ennþá heimskari, ef það þekkja og voga
þó að átakast slíkt embætti. Nú (segir
hann) er fjöldi af oss svo ásigkominn, að
áður en oss sprettur skegg, áður en vér
vitum hvað Biblía er, þess heldur hana
yfirlesið; áður en vér lært höfum að
temja vort hold, allt ef vér kunnum tvö
eður 3 heilög orð að tala, eður nokkuð
í bókum lesa, þá þrengjum vér oss inní
það embætti; og viljum vera Samúel frá
vöggunni, og viljurn láta kalla oss Sera-
fím af Almúganum, líka sem hempan og
nafnið sé nóg etc. Ú - ach, hvílíkir prest-
ar etc. Hvað hann talar framar þar um,
hryllir mig við að skrifa. Allra síðast
segir hann: Svoddan háttalag hefi eg með
tárum og harmi oftlega grátið. Þá kvart-
ar hann líka, hvernig fyrir gáfur og mút-
ur, vinastoð og ættarhefð fái margir þetta
embætti; - og spáir, að þetta séu fyrir-
burðir antakristsins tilkomu, sem og
reyndist, því sá aríanski lærdómur (af
hvörjum sú tyrkneska trú er útrunnin)
stormaði þá yfir söfnuði Kristí með sverði
og báli. Eins á dögum Kristí. Prestsdæm-
in og biskupsdæmin gengu þá sölum sem
margir vita. En hvað leiddi það eftir sig?
Nema hörmulega eymd og eyðilegging.
Guð tekur í burtu trúa kennimenn, en
lætur hina kálfana prédika þeim vonda
heimi; og er ekki til gátu þá, að straffið
og reiðin Guðs sé í nánd. Þeir mega vita
af þessu, sem lesa historíu kristilegrar
kirkju, og eru þar með ótal dæmi. Þegar
Augústínus var dauður, varð á sama ári
inntekinn Hippón, og so fleiri. Það þar
uin: Guð fyrirbauð forðum að láta uxa
og asna draga einn plóg. Guð gæfi, að