Andvari - 01.01.1977, Page 41

andvam
EGILL GR. THORARENSEN
39
málum frá flestum löndum Evrópu, Bandaríkjunum og Kanada hafi séð
þetta margumrædda mjólkurbú og öllum borið saman um, aS þaS standi
í fremstu röS slíkra stofnana bvar sem er í veröldinni. Grein sem birt-
ist í dönsku mjólkurfræSiriti, skrifuS af dönskum rnanni, sem skoSaSi
búiS fyrir einu ári, hefur nú veriS þýdd og birt í samskonar tímaritum í
ýmsum Evrópulöndum, t. d. Þýzkalandi, Ítalíu og víSar. Sunnlenzkir
bændur mega vel una hlut sínum í þessu máli.“
Saga Mjólkurbús Flóamanna og Kaupfélags Árnesinga er svo sam-
slungin allt EgilstímabiliS, aS mér er ógerlegt aS segja þær sögur sína í
hvoru lagi, þær fléttast bvarvetna saman, eins og báSar stofnanirnar væru
eitt og sama fyrirtækiS, sem þær voru þó auSvitaS ekki. Vel rná því vera,
aS einhverjum finnist þessi veigamikli þáttur í lífsstarfi Egils ruglings-
lega ritaSur, en viS þaS verSur aS sitja aS svo stöddu. Og sný ég mér þá
aftur aS kaupfélaginu sérstaklega og styS mig nú einkum viS yfirlits-
grein Páls LýSssonar, sem birtist í Arvöku Selfoss 72:
„ . . . ÁriS 1937 kaupir K.Á. stórbýliS Laugardæli, og voru þau kaup
þá ákaflega umdeilt mál innan félagsins. Egill Tborarensen mun bafa
astlaS kaupfélaginu þar aukiS landrými, en fyrst um sinn lét bann reka
þar stórbúskap meS kýr, hænsni og svín. Enn meira gildi fær jörSin,
þegar Egill lætur í stríSslok befja þar borun eftir beitu vatni. Gekk bor-
un bægt framan af, ætlunin var aS veita bita eingöngu í kaupfélagshúsin.
En íbúar Selfoss fengu ábuga á þessu verki, og meS frekari borunarár-
angri var beitt vatn brátt leitt inn í flest íbúSarhús á Selfossi."
Heita vatniS í Laugardælum reyndist ekki fullnægjandi, en þá var
boraS þar í nágrenninu - aS Þorleifskoti - og þar fékkst ógrynni vatns.
Kaupfélag Árnesinga seldi Selfossbreppi hitaveituna eftir daga Egils, í
ársbyrjun 1968, og njóta bennar nú allir íbúar Selfoss, á 4. þúsund manns.
Elins vegar eru Laugardælir enn í eigu K.Á., en þaS leigir BúnaSarsam-
Eandi SuSurlands jörS og húsakynni til rekstrar tilraunabús, þar sem þeir
Þórarinn Sigurjónsson alþingismaSur og Hjalti Gestsson ráSunautur frá
Hæli ráSa ríl cjum og balda merki Egils Tborarensens bátt á loft.
„Löngu eru þagnaSar deilurnar illvígu um Laugardæli frá árinu 1937.
JörSin er í dag talin verSmætasta bújörS á íslandi,“ segir Páll LýSsson í
fyrrncfndri yfirlitsgrein um K.Á. Og ennfremur segir Páll:
„Næsta stórvirki í sögu Kaupfélags Árnesinga verSur aS telja stofnun