Vikan - 07.12.1967, Blaðsíða 31

Jól á fæðingardeildinni.
ÞÓRDÍS SIGURÐARDÓTTIR er gift HreiSari Jóns-
syni, klæðskerameistara, og búa þau í Snælandi
í Blesugróf. Þau hjónin eiga sex börn. Yngsta
barniS sitt ótti Þórdís milli klukka tvö og þrjú
ó aSfangadag 1964. „Ég ótti barniS ó FæS-
ingardeild Landsspftalans", segir Þórdfs. „Dvöl-
in þar og allur aSbúnaSur var alveg sérstak-
lega góSur. ÞaS var allt gert til þess aS gera
okkur jólin ó spítlanum sem hótíSlegust. ÞaS er
aS vísu alltaf leiSinlegt aS vera fjarri sfnu fólki
um jólin, en dvölin þarna var sem sagt einstak-
lega ónægjuleg. MaSurinn minn og börnin héldu
sín jól heima. Elztu krakkarnir eru orSnir stólp-
aSir og gótu annazt nauSsynlegan undirbúning.
Ég kom aftur heim af spftalanum 6 gamlórs-
dag og fékk því aS vera heima um óramótin."
Það var allt gert fyrir okkur.
SIGURLAUG BJÖRNSDÓTTIR er gift Birni Pólssyni,
Ijósmyndara, og búa þau á Háaleitisbraut 44.
Þau eiga tvö börn. SíSara barn sitt átti Sigur-
laug á aSfangadag 1964. „Ég lá á FæSingar-
heimilinu viS Eiríksgötu," segir Sigurlaug. „Mér
leiS alveg pryðilega þar yfir jólin. Það var allt
gert fyrir okkur. Maturinn var góður og hátiS-
leg stemmning. Ég má segja, að mér hafi liSiS
eins vel og hægt var, fyrst ég gat ekki veriS
heima. ViS vorum mjög fáar, sem lágum þarna.
ÞaS mun vera venjan, aS sem flestir sjúklingar
fái að fara heim, ef þess er nokkur kostur. Þess
vegna hafði starfsfólkiS meiri tíma til aS sinna
okkur, sem þurftum aS vera þarna hátíðisdag-
ana."
MARGRÉT KJÆRNESTED er gift Sverri Kjærne-
sted, prentara f Víkingsprenti, og búa þau aS
Stóragerði 5. Þau eiga fimm börn á aldrinum
þriggja til tólf ára. Næstelzta barn þeirra fæddist
klukkan tíu mfnútur gengin { ellefu á aSfanga-
dagsmorgun 1956. Margrét vildi ekki fara á
spítala, kaus heldur að eiga barniS heima til
þess að missa ekki alveg af jólunum. „ÞaS
gekk auðveldlega aS fá Ijósmóður og lækni,"
segir Margrét. „Læknirinn var Jón Nikulásson
og gerði óspart að gamni sínu eins og hann er
vanur. Hann ’>að mig blessaða aS flýta mér
að þessu, svc að við misstum ekki af öllum
hátiðlegheitunrm. Rétt áður en ég fæddi, sagSi
hann: Nú kemnr jólasveinninn. Og hann reynd-
ist sannspár, því barnið var drengur."
Nú kemur jólasveinninn.
fyrir, og höfðu fæðingar hennar yfirleitt gengið
erfiðlega. Dag nokkurn kemur bóndinn til henn-
ar og þau halda þegar af stað. Guðbjörgu seg-
ist síðan svo frá:
„Ég vissi, að konan var ein heima með börn-
in, og spurði þvf manninn, hvort hún hafi verið
búin að vera veik lengi. Hann sagði, að hún
hefði fundið til lasleika um morguninn, en ver-
ið á fótum, þegar hann fór um hádegið. Hann
kvaðst hafa sent elzta son sinn eftir kvenhjálp
á næsta bæ, en þar bjó mágur hans. Við hröð-
uðum för okkar sem mest við máttum og kom-
um að Brúarhrauni eftir um það bil hálfa klukku-
stund. Þegar við komum þar, var barnið fætt
og fylgjan komin.
Konan hafði sjálf tekið á móti barninu með
aðstoð sonar síns, sem þá var fimm eða sex
ára að aldri. Þegar fæðingin nálgaðist höfðu
börnin orðið hrædd og hlaupið út, en þessi
hnokki hafði eitthvað verið að dunda, og henni
hafði tekizt að fá hann til þess að finna fyrir
sig skæri og spotta. Slðan hafði hún sjálf dreg-
ið barnið til, bundið fyrir og klippt á nafla-
strenginn."
Þannig gætum við haldið lengi áfram að grípa
niður í frásagnir íslenzkra Ijósmæðra. I þeim er
að finna lýsingar á sönnum atvikum, sem þykja
ótrúleg og vekja undrun ungs fólks nú á dög-
um.
JÓLANÓTT í HAUSTMÁNUÐI.
Yfir barnsfæðingu hvflir jafnan hátíðlegur
blær, hvort sem hún fer fram f bjartri og rúm-
góðri sjúkrastofu fæðingardeildar eða dimmu og
óhreinu afdalakoti; hvort heldur er á rúmhelg-
um degi eða helgri jólanótt, þegar ævintýrið
mikla gerðist endur fyrir löngu. Við skulum Ijúka
þessum línum með frásögn Sigríðar Jónsdóttur,
sem var Ijósmóðir f Suðureyrarumdæmi f Súg-
andafirði 1929—1963. Hún upplifði eitt sinn
jólanótt í haustmánuði:
„Einu sinni var það um haust, að ég var sótt
til konu, sem var að eignast tíunda barnið. Mað-
urinn var ekki heima og ekki annað fólk en sjö
börn, öll innan við fermingu. Rafmagn var þarna
til Ijósa frá rafstöð, er jafnan var slökkt á klukk-
an 12 á miðnætti. Vissi ég ekki fyrri til en öll
Ijós slökknuðu í húsinu og við þarna f þreifandi
myrkri. Nú leizt mér ekki á blikuna, þvf að kon-
an var komin nærri því að fæða. Vísaði hún
mér á olíulampa, sem hún átti, en þegar til átti
að taka, reyndist hann vera í ólagi. En til allrar
hamingju var ég með stórt kerti í tösku minni,
og með hjálp þess tókst mér að finna eftir fyr-
irsögn konunnar pakka, sem mikið til var fullur
af smáum, marglitum jólakertum. Var ég ekki
sein á mér að kveikja á kertunum bæði f eld-
húsinu og víðar. Þrjú kertaljós kveikti ég á fóta-
gafli rúmsins, sem konan lá f. Og þarna ríkti
um nóttina svo hátíðleg kyrrð og undursamleg-
ur friður, að ég man ekki eftir, að mér hafi
nokkurn tíma liðið jafn vel, er ég hef beðið
eftir fæðingu ...."
VIKAN-JÓLABLAÐ 31