Skírnir - 01.01.1917, Side 93

86
Ritfregnir.
[Skirnir
En æskilegt væri þaS í aila staSi. Um nýja bæjarhluta er öSru
tnáli aS gegna. Þar ætti þetta aS vera í lófa lagiS.
HingaS til höfum viS ekki hugsaS hærra en aS fá götubreidd
hvergi minni en húshæSina. Yeldur þar um nokkru erlend venja,
einnig í bæjum jafn-norSarlega og hór, aS eg hygg. ÞaS er auS-
vitaS lítil afsökun út af fyrir sig og engin bót, en erfitt reynist
víSa, þegar á herSir, aS þoka mönnum Iengra. StuSlar margt aS
því, sem hór skal ekki rakiS, einkum í elztu bæjarhlutunum og
helztu verzlunargötunum, en viS þessa bæjarhluta er fyrgreint
ákvæSi aSallega miSaS. Nokkru hefir og ráöiS vonin um, aS ekki
yrSu öll hús teygS upp í hámörk. Sú von kann nú aS virSast
endingarlítil til frjmbúðar. AstæSulaus er hún þó ekki. í uýj-
ustu byggingarsamþyktunum, sem hér hafa veriS gerSar og mér er
kunnugt um, þar sem eg. hefi veriS talsvert viS þaS riSinn, er
beint gert ráS fyrir því, aS bæjarstjórn (eSa hreppsnefnd) og bygg-
ingarnefnd láti hiS bráSasta gera skipulagsuppdrátt og ákveSi um
leiS, hvernig bygSinni skuli skipaS og liagaS framvegis, líkt og G.
H. ætlast til. En úrslita atkvæSi um þessi mál hefir Stjórnarráð-
iS — meS ráSunautum sínum. TJm götur og forgarSa og sitt hvaS
fleira hafa og verið gerð ákvæði svipuS því er G. H. heldur fram.
En því er ekki að neita, aS horfurnar á að fá þessum hlutum
framgengt svo aS í lagi væri, voru ekki sem beztar. Þessi bók kem-
ur því eitis og hún væri kölluð, »í fyllingu tímans«, og vona eg
aS hún geti komið miklu góSu til leiðar, svo ítarleg sem hún er
og fróðleg, þægileg aflestrar og þó stutt.
Einkum vildi eg biðja menn aS íhuga sem allra bezt kapítul-
ana um gatnaskipun og húsa og þá sérstaklega greinina um birtu
og sólskin. Þar liggur, fyrir mínum sjónum, þungamiðja þessa
máls.
Mér kemur í hug smásaga ein um gríska heimspekinginn
Díógenes. Hann var sórkennilegur í háttum, hafðist t. d. mikiS
viS úti á víðavangi. Alexander mikla lók forvitni á að kynnast
þessum einkennilega manui og fór á fund hans. llæddust þeir
við og spyr kóngur Díógenes aS lokum, hvers hann beiðist af
sér. »SkygSu ekki á sólina«, sagði Díógenes. Um ann-
að bað hann ekki. Var víst ekki trútt um að kóngi og föru-
neyti hans þætti beiSnin fáránleg. Margir hafa síðan bent á héil-
næmi birtu og lofts, en því hefir ekki verið nógu mikill gaumur
gefinn. Leigukastalarnir í stórborgunum sýna það. Nú er þó svo
komið, aS menn hlæja ekki að Díógenesi, en sjá, að birta og loft