Skírnir - 01.04.1920, Blaðsíða 19
Skírnir]
Elias Lönnrot og Kalevala.
97
tveggja landshluta er ófriður mikill og um þann ófrið er
sagan sögð. Helztu söguhetjurnar eru annars vegar þeir
þrír »svnir Kalevu« er byggja Kalevala: hinn spakvitri
Vainamöinen, hinn léttúðgi Lemminkiiinen og hinn list-
hagi Ilmarinen. Hins vegar kvenhetjan Louhi, drotning
Pohjólalands, og dóttir hennar Pohjóla-mærin væna, sem
synir Kalevu fella ástarhug til og keppa að ná í hvor
eftir annan. Loks er að nefna hinn ólánssama Kullervó
Kalervóson og meyna Ainó, sem bæði eru raunasálir
sögunnar
Kvæðabálkur þessi eins og Lönnrot hefir frá honum
gengið til fullnustu, hefst með þvi að sagt er frá sköpun
veraldar og fæðingu aðalsöguhetjunnar, sjáandans og söngv-
arans ágæta Váinamöinens, frá upphafi jurta og dýralífs
°g fyrstu tilraunum hetjunnar til að rækta jörðina og gera
®ór hana undirgefna (1—2). í næstu söngvunum segir frá
Þvi er hin aldraða hetja leitar sér kvonfangs, en mærin
Ainó vill ekki taka honum eða þýðast hann, þrátt fyrir
stuðning ættmanna hennar, og fyrirfer sér i bylgjum hafs-
ins í örvænting sinni, til þess að hún verði ekki neydd
til að eiga. hann. Þvínæst er í 20 kvæðutn skýrt frá til-
raunum hetjanna þriggja frá Kalevala til að festa sér
þann ágæta kvenkost, Pohjólu-meyna, dóttur Louhi drotn-
ingar Pohjólalands. Fyrst leggur Váinámöinen af stað til
að freista gæfu sinnar, en verður sár í þrautum þeim, sem
þonum er boðið að vinna til þess að geta fengið meyjar-
innar. Þá fer hinn listhagi Ilmarinen af stað í sömu er-
indum. Hann smíðar hina miklu töfravél Sampó, eins-
konar kvörn, sem malar eiganda sínum gæfu og gengi,
auð og allsnægtir, en það hefir Louhi gert að skilyrði
fyrir giftingunni. Þegar vélin er fullger og afhent drotn-
iögunni svikur hún öll sín loforð og Ilmarinen hverfur
iómhentur heim aftur. En kvörnin verður eftir og malar
nu Pohjólalandi auð og allsnægtir. Nú reynir þriðja hetj-
an fyrir séri hinn léttúðgi Lemminkáinen, en förin mis-
þepnast hrapallega. Þrautinni, sem honum er boðið að
viQna, að skjóta svan einn á Tuonelaelfu í undirheimum,
7