Skírnir - 01.04.1920, Blaðsíða 57

Skírnir]
Ijm fatnað.
135
mikil eftir veðarlaginu, slítþol sem mest; þvott og hreins-
un þurfa föt að þola vel. Venjulega þarf loft og vatns-
gufa að geta gengið auðveldlega gegn um þau, þó þurfa
sumar flíkur að vera vindheldar og vatnsheldar. Þá
varðar það að lokum miklu, að fötin séu sem léttust og
liðugust að mögulegt er.
Hlýindi fata. Þess er áður getið, að hlýindi dúka
fari að mestu eftir loftmagni þeirra, þó nokkru skifti
það og að dúkaefnin eru raishlý. Þá er og sjálfsagt að
hlýindin aukast eftir því sem dúkurinn er þykkri. ííú
þykir það af ýmsum ástæðum (liðleiki, hreinsun o. fl.j
óhentugt, að gera fatadúka svo þykka að eitt lag sé nægi-
lega skjólgott, og er þvi fatnaður venjulega gerður úr
tveim flíkum gða fleirum, hverri utan á annari, en oft
hver flík úr tveim dúkum eða fleirum (yfirborð, milli-
fóður, fóður). Mörg lög af misþykkum dúkum skýla því
oftast likamanum.
Dúkamillibil. Ætla mætti að hlýindi fatanna væru
nákvæmlega hin sömu og hlýindagildi allra dúkalaganna
samanlögð, en svo er eigi. Þau eru mun meiri og auk-
ast eftir því, sem lögin eru fleiri. Orsök þessa er sú, að
dúkarnir í lögunum falla aldrei fyllilega hver að öðrum.
Bæði er það, að stærð og lag flíkanna er aldrei svo hvað
eftir öðru sniðið, að þær falli hrukkulaust saman, og svo
er yfirborð dúkanna með ló og einlægum ójöfnum, sem
valda því, að þunt loftlag verður milli allra
d ú k a i dúkamillibilunum. í dúkamillibilunum
kreyfist loftið treglega, bæði vegna þess hve þröng þau
eru og dúkalóin hólfar þau i sundur í smáholur og hólf.
Þykt dúkamillibilanna er ærið misjöfn, en gera má ráð
fyrir, að hún sé sízt minni en dúkanna, og má af því
ráða að þau auki hlýindin að góðum mun.
Hlýindi fatnaðarins eru þá undir því komin hve fötin
eru þykk, lögin mörg og loftmagnið mikið innan í þráð-
unum, milli þeirra og í dúkamillibilunum, en miklu minnu
skiftir það hver dúkaefnin eru, úr þvi loftið veldur mestu
uin hlýindin. Af þessu má ráða, að lausofnir ullardúkar,