Skírnir - 01.04.1920, Síða 74

152
Ritfregnir.
[Skírnir
mun verða ótrúlega miklu merkilegri en eðli hvers einstaks frumu-
fólags, hvers einstaks manns, virðist gefa ástæðu til aS ætla, að
orSiS geti. Og þaS er stefnt til sambands, eigi einungis milli
hundraSa og þúsunda miljóna á einum hnetti, heldur milli alls
hins óumræSilega fjólda af lifandi verum í óteljandi sólhverfum og
vetrarbrautum. Ög einstaklingseðliS mun ekki hverfa, heidur full
komnast fyrir Bambandið«. (Nýall, bls. 108).
»Fyr er ekki rótt stefnt en til þess stefnir, að hver einstak-
iingur fái þátt í öllu )ífi, og alt líf þátt i hverjum einstökum. í
allri heimspeki og goSasögum mörgum og trúfræðum er einbver
viðleitni á aS skilja þetta, eða eitthvað af þessu sagt«. (Bls. 184).
»Guðleg fulikomnun er það, að aiiar meðvitundir sóu 1 einni
og ein í öllum. Má glógt skilja, hvernig það getur orðiS. Og nú
má skiija hvernig aliur hinn mikli heimur getur orðið vort heim-
kyuni, og alt heimsins afl vort afl. En sá heimur, þar sem kraft-
ur sá sem lífið er af, hefir unnið fuilkominn sigur, verður mjög
breyttur heimur«. (Bls, 110).
Þessar stuttu tilvitnanir sýna grundvailarskoSuu höfundariusr
en til stuðnings því, að svo víðtækt samband geti átt sór stað,
minnir hann á skoðun Faradays, »að hver ódeilisögn (atom) hefSi
áhrif á aliar aðrar, það er að segja á allan heiminn«. (Bls. 36).
Hins vegar byggir hann mjög á þeirri reynslu um dáleidda menn
eða »svafða«, að þeir geti orðið »samvita« eða »samsála« dávaldin-
um, »svafninum«, t. d. fundið ( munni sór bragð af því, er bann
lætur upp í sig. Þykir honum það benda á, að eins líkami geti'
»magnast af annars sál« og eigi sl/kt sér stað í draumum, draumar
sofandans sóu í raun róttri skynjanir vakandi manns, er magni’
hann. »Og líkt er það með ímyndanir hins vitveika, hann heldur
að hann sjái og heyri þaS sem einhver annar sór og heyrir i raun
og veru; og þegar vitveikin kemst á hæsta stig, heldur maðurinn
að hann sé þessi annar« (bls. 15). Þar sem nú höf. gerir ráð fyrir
að draumar sóu af þessum toga spunnir, en margt ber í drauma
sem eigi fyrirfinst á þessari jörð, þá þykir honum sýnt, að það
staii af sálufólagi við verur á öðrum hnöttum.
Hér er þá komið aS því í kenningu höf., sem öllum almenn-
ingi mun koma kynlegast fyrir sjónir. Sálufélag við verur á öðr-
um hnöttum, er ekki hversdagsleg hugsun. Og mörgum mun hms-
vegar finnast, aS nauðsyn væri á að þekkja betur en orðið er
»sálufólag« manna á þessari jörð, áður en lengra er leitaS, enda
þykja þaS mjög ótrúlegt, að allir draumar stafi af sálufélagi, Þ°