Fróði - 01.01.1914, Blaðsíða 51

FRóDI
115
a<5 engu niunar, ekki vitundarögn. ÞacS n>.ætti fara nokkuS leng-
ra út í þetta. En þetta ætti vera nóg til að sýna, aS þaS er ekki
“chemical action” sem gjörir þessi skifti.
ÞaS er þessi litli depill centrosome, sem finnur og skilur hvé
nær hann eigi aS fara á staS og hreifa sig, fara aS búa til tvær
cellur úr einni, og tína nú alt til og skifta öllu jafnt, því annars
verSur vitleysa og óskapnaSur úr öllu saman. Þessi depill þarf
íyrst aS skifta sér í tvent. Annar hlutinn verSur aS sitja kyr,
en hinn aS færa sig og komast gagnvart honum. ESa þá báSir
aS færa sig til, og hver fyrir sig þarf aS hafa strengina, línurnar
meS sér, nógu margir til þess, aS toga í chromosómin, því aS
þeir þurfa aS togast í sundur. Og svo má ekki gleyma streng-
num, sem reyrir celluna sundur í miSju, hnífrétt í miSjunni.
Og þá er ógetiS als þessa hins dularfulla, sem býr í þessum
chromosomes. Þessum heila cellunnar, sem annaS hvort hlýtur
aS vera í chromosomes hennar eSa centrosome oghefur aS geyma
hiS dularfulla vit og eSli plantanna, náttúru þeirra allra og krafta,
tilhneygingar og instinct eSa hinar óljósu endurminningar, dýr-
anna. En hjá manninum alt sem hann hefur fengiS aS erfSum frá
forfeSrum sínum, endurminningar og hæfileika kanske um marga
ættliSu, eSa langt fram í aldir, frækornin aS vitinu, hugsuninni
á hinum komandi árum hans, alla byggingu líkama hans og hvern-
ig hún skuli gjörS, sem eitt fyrir sig er svo mikilhæft, aS vér verS-
um forviSa af undrun og aSdáun af aS hugsa til þess.
AS segja aS þetta gjörist fyrir chemical action er svo mikil
fjarstæSa, aS í mínum augum verSur þaS hin rammasta vitleysa,
“absurdity” en mér finst ég ekki geta valiS neitt íslenzkt orS,
sem nái hugmyndinni í enska orSinu “absurdity” eSa latneska
orSinu “absurdum” sem þaS er af komiS. ÞaS er heimskan,
fáfræSin, flónskan og vitleysan á hæSstu tröppu.
Til enn frekari skýringar mætti geta þess, hvernig ögnin,
molecule, skiftist í millíónir smáagna, atoms, og á því hafa menn
bygt heila vísindagrein, efnafræSina, chemistry, og álitu þá aS
aS atom væri hinn smæsti deilanlegi hluti efnisins. En nú
nýlega hafa menn orSiS þess vísari, aS þessi atom, sem menn á-
litu ódeilanleg, skiftast í millíónir electróna í hverju atomi. En