Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1921, Síða 28
186
Kjartan Helgason:
IÐUNN
befir ákveðið að gefa út ársrit, og er fyrsti árgangur
þess kominn út — mjög myndarlegt rit — sem nú
er til sölu hér á landi. — En auk þessa nýstofnaða
allsherjarfélags eru til frá fyrri tíð ýms íslendinga-
félög víðsvegar um Norður-Ameríku, t. d. lestrarfélög,
sem hafa það fyrir mark og mið að afla mönnum
islenzkra bóka og hvetja til að lesa þær. Þau félög
eru því i raun og veru ekki annað en Þjóðræknis-
félög. Sennilega rennur eitthvað af þessum eldri smá-
félögum saman við aðalfélagið.
Þegar ég kom vestur, sneri ég mér undir eins til
stjórnar þjóðræknisfélagsins og bauð mig þar í vinnu-
mensku, bað stjórnina að leggja á ráðin um það,
hvernig ég skyldi haga störfum mínum. Hún mæltist
eindregið til þess, að ég ferðaðist um íslendinga-
bygðirnar og héldi fyrirlestra svo víða sem unt væri.
Mér var þetta ekki sem Ijúfast; ég hefði heldur kosið
að halda kyrru fyrir í Winnipeg og kenna þar is-
lenzku og eitthvað um isl. bókmentir þeim sem hægt
væri að safna þar saman til þess. Það var hvort-
tveggja, að ég treysti mér betur til þess, og svo bjóst
ég við, að hafa tæplega nóg fé til þess að vera á
sífeldu ferðalagi. En félagsstjórnin sat við sinn keip,
sagði, að ekki skyldi mig fé skorta; hún mundi sjá
fyrir því. Þetta var því af ráðið, að ég skyldi ferð-
ast sem mest, og ferðaáætlun samin. Var svo til
ætlasl, að veturinn entist mér til þess að heimsækja
allar hinar fjölmennari íslendingabygðir í Norður-
Ameríku. Og það hefði líka tekist, ef tíðarfar hefði
leyft. En nokkrar bygðir urðu úl undan vegna liarð-
viðra og snjóa. Járnbrautirnar fenti svo stundum,
að umferð stöðvaðist, og í sumuin sveitunum var
«kki fært að sækja samkoinur fyrir frosti eða ófærð.
Framan af vetrinum fór ég mér hægt og hélt
kyrru fyrir í Winnipeg frá því nokkrum dögum fyrir
jól og fram yfir nýár. En ég iðraðist eftir það síðar,