Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1921, Qupperneq 55

Tímatal í jarðfræðinni.
213
Enskur maður, Holmes að nafni, hefir rannsakað
úranium og blýmagn 13 sleintegunda, er allar voru
úr jarðlögum frá Devon-timabilinu í Noregi og því
hér um bil jafn-aldra. Var fuiðu mikið samræmi í
hlutföllunum milli þessara tveggja efna i öllum sýnis-
hornunum. Þóttist hann eigi geta fundið aðra orsök
til slíks samræmis milli svo margra óskyldra stein-
tegunda en þá, að þær væru hér um bil jafn-aldra.
Eftir þessum prófunum reiknaðist honum aldur þess-
ara steintegunda 370 milliónir ára.
Holmes þessi hefir gert víðtækar aldurs-rannsóknir
á steinum og bergtegundum frá ýmsum jarðsögu-
tímabilum. Iteiknar hann aldurinn eftir blýmagninu.
Niðurstaða hans um aldur ýmsra jarðmyndana frá
eldri tímabilunum, er þessi:
Steinkolatímabilið .... 340 milliónir ára
Devontimabilið.............. 370 — —
Silurtímabilið ......... 430 — —
Upphafsöldin, Noregur 1025—1270 mil. ár
—»— Bandar. 1310—1435 — —
—»— Ceylon 1640.
Ef vér rennum augum yfir aldurs-ákvarðanir þær,
sem tilfærðar eru hér að framan, sjáum vér fljótt,
að niðurstaðan verður ólík, eftir því hvort aldurinn
er reiknaður eftir helium eða blýmagninu. Eftir fyrri
reikningnum verður aldur Devon-jarðlaganna i Nor-
egi 53 millíónir ára, en samkvæmt hinuin siðari 370
millíónir ára. Aldur jarðlaga frá upphafsöldinni í
ýmsum löndum, telst samkvæmt helium-reikningnum
213—609 millíónir ára, en reiknaður eftir blýmagn-
inu 790—1640 millíónir ára.— Þetta ósamræmi á að
likindum rót sína að rekja til gallanna á undirstöðu-
atriðum reiknings-aðferðanna, sem ég benti á hér á
undan, að helium fer forgörðum í bergtegundunum
og blý getur verið í þeim frá fyrstu gerð, enda fer
ósamræmið í sömu áttina, aldurinn reiknast meiri,