Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1925, Blaðsíða 20
14
Sigurður Guðmundsson:
IÐUNN
að stjórna, skapa skipulag (»organisera«). Böðvar lög-
maður Bjarkan, hinn glöggvasti maður, dáist að því, hve
vel Hermann hafi eitt sinn stýrt selveiðum í Húnaósi.
Var Böðvar þar viðstaddur. Hermann hafði álitlegan
liðsafnað, yfir 20 manns. Ollu kom hann fyrir með hag-
sýni, skifti liðinu í deildir og kaus sjer foringja fyrir
hverja fylking. Meðal veiðimanna voru ýmsir, er þóttust
eiga ekki lítið undir sjer. En allir ljetu þeir viðstöðulaust
að boðum Hermanns og skipunum. Annað þótti Böðvari
og merkilegt: Þá er sest var að útidrykkju, að loknum
veiðiskap, varð Hermann af sjálfu sjer drykkjustjóri.
Skipulagsgáfa hans og stjórnsemi dottuðu ekki við flösk-
ur og þjór.
Stjórnsemi hans naut sín best á Hólum. Rjettorður
granni hans þaðan kveður verið hafa unun að horfa á
Hermann, er hann gekk þar um sýslur og skipaði fyrir
um verknað. Svo fallega fóru honum úr hendi allar for-
sagnir, og svo mikils mátu hann allir heimamenn, bæði
námssveinar og húskarlar, segir heimildarmaður minn.
Sama segir Þórarinn: »Naut hann fylstu virðingar allra,
er undir hann voru gefnir*.
Enn ritar Þórarinn, er hjer má gerst um vita: »A
skólastjórn Hermanns og bústjórn vissi jeg engan blá-
þráð«. — — »Hún var frábær og einstök í sinni röð«.
Arangur sýnir, að hjer er eigi ofhermt. Hann reyndist
ekki einn þeirra ráðsmanna eða forstjóra, er sjálfur
græðir á ráðsmensku, samtímis því sem fjesýslueigandi
bíður tjón. Búið á Hólum græddi, er Hermann var þar
bústjóri. »Verkið lofar meistarann« — smjaðurlaust..
Hermann hefir sannað, að ríki eða hjeruð þurfa ekki að
skaðast á framleiðslu. Þótt eigi lægi annað eftir Hermann
en sú sönnun og ráðdeildar- og ráðvendnisstjórn hans á
Hólum, væri hann af slíku einu hinn merkasti maður.