Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1925, Blaðsíða 19
IÐUNN
Hermann Jónasson.
13
hans um aga og heimilisstjórn. Á þingbekhjum reyndist
hann hvorki skörungur nje mælskumaður, talaði stirt og
seint. En hann flutti þar þó frumlegasta nýmælið og
djarfmannlegasta, er flutt hefir verið á alþingi. ]eg á
við þegnskyldutillögu hans. Hann var og einn frumherji
gaddavírslaganna1). var í ráðum við samning frumvarps-
ins, framsögumaður þess í neðri deild, ódeigur og ó-
trauður. Enn er ótalið, að hann var skapaður rithöfund-
ur. Hefði það best sjest, ef stundað hefði hann fagrar
mentir og gert bókiðnir að æfistarfi. Voru hugvekjur
hans því vænlegri til áhrifa, er hann var svo orðfær
og ritfær. Alt orðaði hann ljóst og liðlega. Oskýrleikur
verður naumast fundinn í ritum hans. Hann hafði hvort-
tveggja til brunns að bera: vald á tungunni og smekk-
vísi, orðlipurð og næmleik á mál. Honum virðist verið
hafa jafnljett um að rita og öðrum að tala. Þó er stíll
hans stundum gallaður af ofnotkun smáorða, er aðeins
lengja og lýta, draga þrótt úr orðfæri og hugsun.
Hermann hefir því verið mikill hæfileikamaður. Þór-
arinn Jónsson ritar: »Hermann var einna best gefinn
maður, að öllu samlögðu, sem jeg hefi kynst. Skarpari
menn getur þó sjálfsagt marga, en alls engan hefi jeg
þekt með slíkri dómgreind á cllum sviðum. Ætti jeg að
svara því, til hvers jeg áliti, að Hermann hefði verið
færastur að starfa, eða hvar sjálfshneigð hans hefði verið
ákveðnust, væri jeg í töluverðum vafa. Svo jafnvígur var
hann á alt, sem hann vann að. En þó tel jeg hann sem
stjórnara hafa verið á sinni rjettu og bestu hillu*.-------
»Var hann í raun og veru fæddur foringi, enda hefði
hann víða orðið í fararbroddi, ef óregla hefði ekki orðið
til spillingar hinum góðu kostum hans«. Eðli hans var
1) Frumhöfundur þeirra var Guðjón Guðlaugsson.