Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Page 26
348
Dularful) fyrirbrigði í fornritum vorum.
IÐUNN
menn og skepnur. Grettir, sem þá er á ýmsa lund ein-
hver mestur atgerfismaður landsins, er að svipast um
eftir því, hvar hann fái að fullu reynt afl sitt og karl-
mensku. Nú þykir honum bera vel í veiði að reyna sig
við þennan ófögnuð á Þórhallsstöðum. Svo að hann fer
þangað. Fyrstu nóttina, sem hann gistir þar, verður
einskis vart, eins og Glámur hafi haft einhvern beyg af
Gretti. Aðra nóttina drepur hann hest Grettis. Þriðju
nóttina gerist viðureign þeirra, og frá henni er ef til vill
snjallara skýrt en nokkurum öðrum draugagangi í heim-
inum. Eg get ekki stilt mig um að lesa ykkur hana. Þó
að mörgum ykkar sé hún kunn, þá geri eg ráð fyrir að
einhverjir séu hér inni, sem ekki hafa lesið Grettissögu, sízt
nýlega. Eg byrja þar, er Glámur hafði drepið hest Grettis.
Þórhallr sagði Gretli, hvar þá var komit, ok bað hann foröa
sér — ,því at víss er dauðinn, ef þú bíðr Gláms". Grettir svarar:
„Eigi má ek minna hafa fyrir hest minn enn at sjá þrælinn".
Bóndi sagði, at þat var eigi bati at sjá hann — „því at hann er
ólíkr nokkurri mannlegri mynd; enn góð þykki mér hver sú stund,
er þú vilt hér vera“. Nú líðr dagrinn, ok er menn skyldi fara til
svefns, vildi Grettir eigi fara af klæðum, ok lagðist niðr í setið
gegnt lokrekkju bónda; hann hafði röggvarfeld yfir sér, ok lcnepti
annat skautit niðr undir fætr sér, enn annat snaraði hann undir
höfuð sér ok sá út um höfuðsmáttina. Setstokkr var fyrir fram-
an setit, mjök sterkr, ok spyrnti hann þar í. Dyraumbúningr-
inn allr var frá brotinn útidyrunum, enn nú var þar fyrir bundinn
hurðarflaki ok óvendilega um búit. Þverþilit var alt brotit frá
skálanum, þat sem þar fyrir framan hafði verit, bæði fyrir aftan
þvertréit ok neðan. Sængr allar váru ór stað færðar. Heldr var
þar óvistlegt. Ljós brann í skálanum um náttina; ok er af myndi
þriðjungr af nátt, heyrði Grettir út dynur miklar; var þá farit upp
á húsin, ok riðit skálanum ok barit hælunum um þekjuna, svá at
brakaði í hverju tré. Því gekk lengi, þá var farit ofan af húsun-
um ok fil dyra gengit; ok er upp var lokit hurðinni, sá Grettir,
at þrællinn rétti inn höfuðit, ok sýndist honum afskræmilega mikit
ok undarlega siórskorit. Glámr fór seint, ok rélfisl upp, er hann