Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Side 28
350
Dularfull fyrtrbrigði í fornritum vorum.
IÐÚNN
enn þat mun eigi undarlegt þykkja, þó at þú hljótir eigi mikit
happ af mér; enn þat má ek segja þér, at þú hefir nú fengit
helming afls þess ok þroska, er þér var ætlaðr, ef þú hefðir mik
eigi fundit; nú fæ ek þat afl eigi af þér tekit, er þú hefir áðr
hrept, enn því má ek ráða, at þú verðr aldrei sterkari enn nú
ertu, ok ertu þó nógu sterkr, ok at því mun mörgum verða. Þú
hefir frægr orðif hér til af verkum þínum, enn héðan af munu
falla til þín sektir ok vígaferli, enn flest öll verk þín snúast þér
til ógæfu ok hamingjuleysis. Þú munt verða útlægr gerr, ok hljóta
jafnan úti at búa einn samt; þá legg ek þat á við þik, at þessi
augu sé þér jafnan fyrir sjónum, sem ek ber eftir, ok mun þér þá
erfitt þykkja einum at vera ok þat mun þér til dauða draga“. Ok
sem þrællinn hafði þetta mælt, þá rann af Gretti ómegit, þat sem
á honum hafði verit. Brá hann þá saxinu, ok hjó höfuð af Glámi
ok setti þat við þjó honum. Bóndi kom þá úf, ok hafði klæðst á
meðan Glámr lél ganga töluna, enn hvergi þorði hann nær at
koma, fyrr enn Glámr var fallinn. Þórhallr lofaði guð fyrir, ok
þakkaði vel Gretti, er hann hafði unnit þennan óhreina anda.
Fóru þeir þá til ok brendu Glám at köldum kolum.
Hvað eigum vér nú að hugsa um þetta alt saman?
Þeirri spurningu er eg ekki fær um að svara. Vmsum
getum hefir verið um þetta leitt. Sumir hafa auðvitað
talið það alt ósannan tilbúning. Séð hefi eg þá tilgátu
á prenti, að það hafi verið bjarndýr, sem þarna var á
ferðinni. Eg get hugsað mér, að Glámur hafi aldrei
verið til. En eg get ekki hugsað mér, að hann hafi
verið bjarndýr. Mér finst það svo fjarri öllum sanni, að
ekki þurfi orðum að því að eyða. Sannast að segja er
það mín skoðun, þó að eg haldi henni ekki fram sem
neinum áreiðanlegum sannleik, að mikill sannindakjarni
sé í sögunni.
Eg skal fyrst taka það fram, hvað mér þykir ólíklegt
við söguna. Að miklu leyti er blandað inn í hana þeim
misskilningi, sem eg drap á í upphafi þessa máls, að
afturganga Gláms hafi verið á ferðinni í hinum jarðneska