Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Síða 19

IÐUNN
Dularfull fyrirbrigði í fornritum vorum.
341
ætla að velja tvennar frásagnir til þess að minnast á.
Þær eiga sammerkt að því, að þær eru atkvæðamiklar
og að þær hafa mjög verið véfengdar, sennilega um
skör fram, þó að líklegt sé, að þær séu að nokkuru
leyti blandaðar misskilningi og röngum hugmyndum.
Frásagnirnar eru um Fróðárundrin í Eyrbyggju og um
viðureign Grettis og Gláms í Grettissögu.
Frásögnin um Fróðárundrin er svo löng, að eg verð
að fara fljótt yfir sögu.
Um sumarið árið 1000, þegar kristni var lögtekin á
íslandi, kom suðureysk kona að Fróðá, Þórgunna að
nafni, og settist þar að. Hún átti ýmsa góða og fáséna
gripi, sem Þuríði, húsfreyjunni á Fróðá, systur Snorra
goða, lék mjög hugur á að eignast. En mest þótti vert
um rekkjubúnað hennar, enskar blæjur og silkiábreiðu
og ársal (eða rekkjutjöld). »Þat var svá góðr búning-
ur«, segir Eyrbyggja, »at menn þóttust eigi slíkan sét
hafa þess kyns«. Þórgunna er ófáanleg til þess að selja
Þuríði nokkuð af þessum gripum. Um haustið byrjuðu
undrin. Sennilega hefir þó fyrsti atburðurinn, sem talinn
er með þessum undrum, ekki verið neitt dularfullur, þó
að hann sé fágætur. Svartur skýflóki kom á himininn,
og úr skýinu rigndi því, er kallað var blóð. Þetta blóð-
regn hefir nokkrum sinnum komið fyrir hér og þar um
heiminn og hefir verið rannsakað. Enginn ágreiningur
virðist vera um það, að þetta fyrirbrigði stafi eingöngu
af jarðneskum orsökum, sem eg ætla ekki að tefja tím-
ann á að skýra frá. En um margar aldir var þetta blóð-
regn talið fyrirboði stórtíðinda. Þórgunna hélt, að það
væri feigðarboði einhvers á bænum. Hún sýktist um
kvöldið sjálf og andaðist úr þeirri sótt.
En áður en hún dó, gerði hún ýmsar fyrirskipanir.
Hún mælti svo fyrir, að sig skyldi flytja austur í Skál-
Iöunn XIII. 22