Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Blaðsíða 71
ÍÐUNN
Ungir rithöfundar.
393
Hið fjórða óútkomið rit eftir Halldór, »Meistarinn
handan við Himalaya«, er nú í undirbúningi, og veit
enginn nema hann, hvers eðlis eða efnis það verður.
Auk þessara rita, sem hér hefir verið drepið á, hefir
Halldór Kiljan Laxness samið og birt í blöðum og tíma-
ritum margar greinir um ýmisleg efni, sem sumar hverjar
hafa heldur en ekki »farið í taugarnar* á »frómum les-
urum«, því að siíthvað hefir þar borið á góma, sem
ekki heyrist eða fer hátt í hversdagsmasinu, og kvæði
í anda hinna nýjustu bókmentastrauma úti í umrótslönd-
um menningarheimsins. —
Ef benda skyldi á það, sem einkendi Halldór Kiljan
Laxness frá öðrum íslenzkum rithöfundum, þá virðast
það einkum vera þrjú atriði, sem koma til greina. Hið
fyrsta er hugdirfska hans. Hann er ekki banginn við að
segja neitt, sem honum dettur í hug, ef honum finst
ómaksins vert að orða það og færa í letur, hvort sem
það fellur í kram samborgara hans eða ekki. Hann á
að vísu því láni að fagna að vera hafinn yfir siðferðis-
kenjar samborgaranna, en honum er líka fjarri að leit-
ast við að temja sig við ok þeirra. Annað, sem styður
hann að því að varðveita dirfsku sína, er það, hversu
hagsmunfclaus hann er. Þótt hann sé fátækur að efnum,
flökrar víst aldrei að honum að sveigja til orð eða setn-
ingu í því skyni að hlífa fjármunalegum hag sínum.
Einu sinni var hann við 2. umræðu fjárlaganna í neðri
deild kominn með 1500 króna rithöfundarstyrk inn í
fjárlagafrumvarpið, en þá birti hann kvæði í »Eimreið-
inni«, sem mörgum þingmönnum, sem óvanir eru að sjá
heilagan anda og bera jafnvel illa kensl á hann í hvers-
dagsflíkunum, dúfulíkinu, hvað þá, ef hann er búinn sem
til grímudanzleiks, eins og detta kann í hann, varð svo
mikið um, að þeir þorðu ekki fyrir sitt auma þing-