Eimreiðin - 01.01.1931, Síða 112

92
MÆRIN FRÁ ORLEANS
EIMREIÐlM
frið og fullsælu himnaríkis, ef' þeir gæfu kirkjunni gjafir fyrir
sálu sinni. Á miðöldum var lítið af gulli og öðrum góðmálm-
um hér í álfu, menn höfðu lítið annað að gefa kirkjunni en
jarðeignir. Þetta var tízka, og sú tízka hélst um allar mið-
aldir. Á þennan hátt varð kirkjan mjög auðug, og það því
meir sem hún hafði engum sköttum né skyldum að gegna til
ríkisvaldsins. Og eins og hún hafði vald yfir andlegu lífi og
störfum manna, sem eini vegur til frelsunar og farsældar í
öðru lífi, þá krafðist hún, að sér yrði fengið vald yfir verald-
legum efnum þegna sinna. Aldrei hefur nokkur stofnun verið
voldugri í þessari veröld en hin heilaga kaþólska miðalda-
kirkja. — Ekkert var eins hættulegt sem það að brjóta hennar
boð og bann. Þá var mönnum vægðarlaust varpað á bálið og
þeir brendir fyrir villutrú. Það stoðaði ekkert, þótt þeir hefðu
áður lifað eins og dýrðlingar. Ef þessi hættulega ákæra var á
þá borin, var öll von fyrir þá úti. Altaf voru andstæðurnar,
konungs- og kirkjuvaldið, að rekast á, og þegar konungs-
valdið fer að fá þýðingu fyrir þjóðirnar, sjáum við, að kirkjan
kemur því fram, að enginn væri réttnefndur konungur, nema
sá sem kirkjan hafði krýnt og smurt hinni helgu olíu. Þannig
vildi hún beina hugum manna að því, hver það væri, sem væri
æðsta, bezta og voldugasta stofnunin í þessum syndum hlaðna
heimi. — Frakkland fékk að finna smjörþefinn af þessu.
Kirkjan sá sér engan hag í því að styrkja til valda gömlu
frönsku konungsættina. Karl konungur hinn 6. hafði verið
geðveikur næstum öll sín ríkisstjórnarár, og eftirmaður hans^
Karl 7., var léttúðugur og dáðlaus maður, er lét sig litlu
skifta um landið sitt, í þeirri afskaplegu óreiðu sem það var
komið í. Honum var orðið sama um alt. Kirkjan sá, að ekk-
ert var svívirðilegra en maður, sem lætur sér standa á sama
um alt. Hún styrkti hann því ekki.
En nú skulum vér líta yfir til Englands. — Ensku konung-
unum fanst landrými sitt lítið, æfintýraþrá þeirra og valdagirni
teygði þá yfir á meginlandið. Þeir höfðu góðan her, höfðu
kostað kapps um að gera hann sem beztan úr garði, og engu
til sparað. Nú vildu þeir sjá einhvern árangur af þessu starfi
sínu. Eigingirni þeirra krafðist einhvers í aðra hönd. Þeim
varð litið yfir á meginlandið. Þá var ekki nema eðlilegt, að
þeir kæmu fyrst auga á Frakkland. Þar voru dáðlitlir kon-
ungar, sem áttu í sífeldum erjum við uppivöðslusama stór-
bokka. Frakkland er frjósamt land, það sáu ensku konung-
arnir. Þegar þeir höfðu lagt það undir sig, voru þeir orðnir
konungar í voldugasta ríki heimsins. Þeir hófu því tilkall til
ríkis á Frakklandi, sem afkomendur Vilhjálms bastarðar, blésu
íil brottfarar, fóru yfir sundið og herjuðu landið. Þeim gekk