Eimreiðin - 01.07.1938, Síða 89

pJMREIÐIN
ÞÆTTIR AF EINARI H. KVARAN
321
Urinn ber að vísu lægri hlut meðan báðir eru á biðilsbuxunum,
etl eftir á telcst honum að fleka hina óreyndu frú gæfumanns-
lns- En fyrir bragðið fær hann einn allra söguþrjóta Einars þá
háðulegii útreið, að eiginmaðurinn kastar honum formála- og
^yrirgefningarlaust út á götu í sögulokin.
Ejarninn í ádeilu Nordals á lífsskoðun Einars var það, að
^oðskapur hans um fyrirgefning og mannúð væri eldti við
h^efi kynslóðar, sem þyrfti framar öllu á reiðilestri einhvers
Uleistara Jóns að halda. Einar vildi ekki láta það á sannast,
kærleiksboðorð kristindómsins ætti ekki jafnt við alla
iima. Ég hygg þó, að undir lokin hafi honum þótt nauðsyn
t'i bera að herða nokkuð prédikun sína, og beri síðustu rit
Eans vott um það.
^að er annars gaman að bera saman Gæfumann Einars og
kynslóð Kambans. Kamban hefur eflaust orðið fyrir sterk-
Ulu áhrifum af Einari í æsku, hann tók upp prógramm Einars
Ulu alþjóðlega menningu á íslandi með táknum hennar:
tizkubúningi kvenna og ættarnöfnunum. Fyrir báðum vakti
luenning borgaranna, báðir skrifa um Reykjavík. Báðir eru
þeir bjartsýnir hugsjónamenn og frjálslyndir í skoðunum.
^áðir töldu þeir aðal íslendinga liggja í mannúð og mildi
nutimamannsins fremur en í víkingslund fornmanna. En
Uleðan Einar sá alla framfaradraumana rætast og eygði lausn
Ullkilvægasta málsins í heimi, þá barðist Ivamban við nýja
díauga á vegi framfaranna og rann til enda ný skeið á frels-
lsbrautinni. Ivamban lifði hin sterku umbrot í kynferðismál-
Unuiu á þriðja tug aldarinnar, en þau umbrot snertu ekki
Ular, nema til þeirrar hálfóvirku andstöðu, sem maður les
lli Ul' Gæfumanni. Ivamban lætur Reykjavíkur-dömu „þrítug-
nstu kynslóðarinnar“ á hátindi borgaramenningarinnar fara
rjálsa ferða sinna í ástum, alt þar til skynsemi hennar grípur
1 tanniana og giftir hana, — eins og útfarinn giftingar-agent,
Ullljónamanni frá London. Á sama hátt er síldarstelpa
1 itugustu kynslóðarinnar stolt yfir þvi að geta sjálf varið
SlllUlu síldarpeningum til þess að eyða fóstri frúarson-
Ul'ins.
^u þegar frelsi borgaranna tók þessum framförum, þá
'arð Einar aftur-úr.
21