Eimreiðin - 01.09.1960, Síða 76

260
EIMREIÐIN
óbeinni reynslu skáldsins sjálfs.
Hljómmikið og myndauðugt í senn
er upphafserindið:
Það var seint á sumarkveldi
sundrað loft af gný og eldi,
regn í steypistraumum felldi,
stöðuvatn varð livert mitt far.
Gekk ég hægt í hlé við jaðar
livítrar espitrjáaraðar,
kom ég loks að lágum tjaldstað
landnemanna’ á Sandy Bar,
tjaldstað hinna löngu liðnu
landnámsmanna á Sandy Bar.
í hrífandi og lijartnæmum blæ-
brigðum bregður skáldið síðan upp
skyndimyndunt úr lífi og stríði
landnemanna:
Að mér sóttu þeirra þrautir,
þar um espiliól og lautir,
fann ég enda brenndar brautir,
beðið hafði dauðinn þar.
Þegar elding loftið lýsti
leiðið margt ég sá, er hýsti
landnámsmanns og landnámskonu
lík — í jörð á Sandy Bar,
menn, sem lífið, launað engu,
létu fyrr á Sandy Bar.
Heimanfarar fyrri tíða
fluttust liingað til að líða,
sigurlaust að lifa, stríða,
leggja í sölur lieilsufar,
falla, en þrá að því að stefna,
Jretta heit að fullu efna:
Meginbraut að marki ryðja
merkta út frá Sandy Bar,
braut til sigurs rakleitt, rétta,
ryðja út frá Sandy Bar.
Frá upphafi til loka er þetta
kvæði verðugur lofsöngur íslenzkra
landnámsmanna og landnáms-
kvenna vestan hafs, því að barátta
þeirra var löngum söm við sig.
hvar, sem hún var háð, hvort lield-
ur var í Kanada eða í Bandaríkj-
unum, þótt hún muni hvergi hafa
verið eins átakanleg (bólunnar
vegna), eins og hún var í Nýja ís-
landi. En með striti sínu og stríði.
sem helgað var velferð barna þeirra
og annarra niðja, gróandanum og
framtíðinni, lögðu landnemarnir
traustan grundvöll, ruddu braut til
sigurs þeim, er síðar komu. Þeir
börðust liinni góðu baráttu, og tun
margan þeirra eiga við orð Steph-
ans G. Stephanssonar um HergilS'
eyjarbóndann:
Því sál hans var stælt af Jjví eðli sem er
í ættlandi hörðu, sem dekrar við fatb
sem fóstrar við liættur, Jjví það kennii
þér
að Jrrjóskast við dauðann með trausti
á þinn mátt,
í voðanum skyldunni víkja ei úr,
og vera í lífinu sjálfum þér trúr.
Islenzkir landnemar vestan hafs
sigruðust á hörmungunum og öðr-
um andvígum kjörum með þr°l'
lausu líkamlegu erfiði og ódreþ'
andi Jírautseigju, en þó öllu freiu
ur með vopnum andans. Þeir báru
í brjósti djúpa og sterka guðstru.
samhliða bjargfastri framtíðartru.
trúnni á hið nýja land sitt. fj1
lenzkar menningarerfðir urðu
þeim einnig á Jjrengingar- og bar
áttuárum þeirra uppspretta yuölS
og orku. íslenzkar bókmenntir 0g
saga íslenzku þjóðarinnar ur
þeim, eins og íslendingum bel
heima á ættjörðinni, eggjau
dáða og vængur til flugs yfir to1
færurnar. Séra Jónas A. Sigurðss01