Eimreiðin - 01.09.1966, Page 20

MENNING SVEITANNA
SÍÐARI HLUTI
eftir
Guðmund Gíslason Hagalín.
Þess ber að geta, að ekki hefur hin félagslega og menningarlega
starfsþörf sveitafólksins látið fulltrúa þjóðarinnar á Alþingi rneð
öllu ósnortna. Þó að félagsheimilin séu jafnt ætluð þéttbýli sem
dreifbýlinu margnefnda, munu lögin um þau ekki sízt hafa átt rætur
sínar að rekja til aðkallandi þarfa sveitanna. En eins og allir vita,
hefur notkun þessara húsa sætt mikilli gagnrýni og mjög verið
dregið í efa, hvort þau hafi reynzt sveitunum veruleg heillaþúfa.
En svo er um þau sem sitthvað annað, sem er nýmæli og ætlað til
almenningsþarfa, að jafnan er hærra haft um hvers konar misfellui
heldur en um hitt, sem vel tekst og heillavænlega. Og víst er, að
það, sem á liðnum vetri dró huga minn enn einu sinni að menn-
ingarmálum sveitanna og úrbótum á þeim vettvangi, hefði vart
gerzt, ef lögin um félagsheimili hefðu aldrei verið sett.
Mörg ungmennafélög eru enn við lýði í landinu, þó að sums
staðar hafi slík félög dregizt upp eða orðið bráðkvödd — og þá eink-
um í borgum, kaupstöðum og fjölmennum þorpum — og jafnvel
ekkert félag sé í heilum sýslum. Mörg ungmennafélög inna þó enn-
þá af hendi allmikið starf, en mjög víða er það ærið einhæft, beinist
svo að segja eingöngu að íþróttum. Hefur mér þótt undarlegt að
lesa skýrslur um starfsemi sambands ungmennafélaga í Suður-Þmg-
eyjarsýslu og sjá þar hvergi votta fyrir neinni annarri viðleitni til
þroskandi þjálfunar andlegra eiginda ungra manna en iðkun íþrótta.
Sú starfsemi er síður en svo lítils virði einstaklingum og þjóðfélag-
inu, en hins vegar allt annað en æskilegt, að hún sé einasta viðfangs-
efni ungs fólks, utan daglegra skyldustarfa, enda ekki í samræmi við
stefnu ungmennafélaganna á blómaskeiði þeirra, að svo sé.. . All"
mörg félaganna hafa annað veifið haft með höndum leikstarfsemu