Eimreiðin - 01.05.1967, Side 20

108
EIMREIDIN
mannsævma eða auka möguleik-
ana til aðlengja ævi einstaklings.
Tæknilegir möguleikar til að
nalda ákveðnum einstaklingi á
lífi munu aukast og jafnframt
hugsanlegur kostnaður við það.
Hvernig sem við metum mann-
lífið er eitt víst. Fyrirsjáanlegur
er mjög aukinn munur á því,
hvað einstaklingar hafa efni á að
veita sér langt líf.
í fjórða lagi: Brátt verður
liægt að hafa áhrif á mannsheil-
ann og breyta honum á fyrsta
þróunarskeiði hans með aðgerð-
um á fóstrum og kornabörnum.
A. m. k. vissar breytingar er hægt
að hugsa sér að verði almennt
gerðar, jafnvel á eðlilegum
börnum, eins og menn gera nú
þegar á frumstæðari hátt til að
ráða bót á vissum efnaskipta-
sjúkdómum sem eru meðfædd-
ir og hljóta meðferð frá fyrsta
augnabliki. Það er mjög líklegt
að með þessu móti verði liægt að
valda breytingum í þróun
mannsins, sem engan órar fyrir
enn.
Loks er svo alveg ný tegund
æxlunar:
Tilraunir á fros'kdýrum hafa
leitt í ljós, að e.t.v. muni í fram-
tíðinni unnt að framkvæma kyn-
lausa æxlun spendýra. Ef hægt
verður að finna aðferðir til þess,
gæti það haft feikimikla þýð-
ingu, þegar ákvarða ætti kyn
einstaklinga fyrirfram til að
komast hjá arfgengum göllum
og skapa einstaklinga sem gædd-
ir eru æskilegum erfðaeiginleik-
um. Enn fremur gæti þetta kom-
ið af stað tilraunum með breyt-
ingar á erfðaeiginleikum manna.
Listanum er ekki nærri lokið,
en það sem sagt hefur verið,
nægir kannski. Ég hef verið ásak-
aður fyrir að flytja mál myrkra-
höfðingjans, þegar ég ræði um
hluti eins og þessa án þess að
gefa í skyn að þeir séu órafjarri.
En þeir eru óaðgreinanlegir frá
framförum læknavísindanna,
einkum ef litið er á svo knýjandi
vandamál sem meðfæddan fá-
vitahátt, geðsjúkdóma eða elli-
ltrörnun. Það er ekki hlutverk
vísindamanna að setja frarn sið-
ferðilegar reglur eða gera hag-
nýtar ráðstafanir til að tryggja
að mannkynið noti möguleika
sína á réttan hátt. Hins vegar eru
þeir skyldugir að miðla vitneskju
sinni um að þessi vandamál séu
til, og að fylgjast með því, ef
tæknilegir möguleikar okkar
fara úr jafnvægi. En æ dýpri inn-
sýn í núverandi þekkingu okk-
ar á líffræði mannsins, verður
að vera hluti allrar fræðslu, bók-
menntalegrar, stjórnmálalegrar,
félagslegrar, f járhagslegrar og
siðferðilegrar. Hún er of mikil-
vægur luti þekkingarforða okk-
ar til að líffræðingar einir séu
látnir sitja að henni.