Eimreiðin - 01.05.1967, Side 13
FRAMTÍÐ MANNSINS OG ÁBYRGÐ
101
10 sinnum meiri mat en nú er
gert. Mikið er líka framleitt, en
aðeins í löndum þar sem eng-
inn matarskortur er og bruðlað
er með matinn, þar sem menn
eru í vandræðum að losna við
offramleiðslu sína á mat. Þar sem
raunveruleg þörf er fyrir mat,
þar er hann ekki til af þeirri ein-
földu ástæðu að fólk í þessum
löndum er fátækt, og eins og
stendur í Ritningunni: Sá sem
hefur, honum mun gefið verða,
sá sem ekki hefur, frá honum
mun tekið verða, jafnvel það
sem hann hefur. Svonefnd
,,hjálp“ til vanþróaðra landa er
í rauninni neikvæð hjálp ef
grannt er reiknað, þ. e. a. s. há-
þróuðu iðnvæddu löndin taka
frá þeirn helmingi meira en þau
gefa þeim. Næstum öll þessi
lönd, þ. e. vanþróuðu löndin,
gætu tæknilega séð náð hámarks-
framleiðslu sinni á þremur til
fjórum árum, en þess í stað eykst
stöðugt bilið milli ríku og fá-
tæku landanna. Til að ráða bót
á þessu verður að koma fólki í
skilning um hvað vísindin geta
gert, — og það sem mikilvægara
er: hvers vegna þau gera það
ekki. Þetta hefur t. d. verið til-
gangurinn með svo nefndum
Pugwash-ráðstefnum, sem hafa
staðið yfir síðustu 4 eða 5 ár.
Þar hefur fyrst og fremst verið
reynt að sannfæra vísindamenn-
ina sjálfa um að vísindin beri
ábyrgð. Vísindamaðurinn rann-
sakar sitt eigið svið, og svo finnst
honum að einhver annar eigi að
fylgjast með til hvers árangurinn
af rannsóknum hans er notaður.
En nú er sú skoðun að vinna sér
fylgi að vísindamennirnir sjálfir
beri einnig ábyrgð á þessu. Að
því dregur, að náttúruvísinda-
menn þurfi að sverja eins konar
Hippókratesareið, rétt eins og
læknar. Samkvæmt honum er
læknirinn skuldbundinn að
beita þekkingu sinni einungis í
þágu sjúklinga sinna, en ekki til
að gera þeim illt. Ef hægt væri
að fá sams konar viðurkenningu
frá öllum vísindamönnumogrík-
isstjórnum sem kosta rannsókn-
ir þeirra, þá værum við komin
langt áleiðis til heims, þar sem
vísindin eru ekki notuð til að
leggja þrældómsok á náttúruna,
heldur til að hjálpa náttúrunni
og hjálpa mannkyninu.
Prófessor John T. Edsall, efna-
fræðingur við Harvard háskóla:
Mér virðist stærsta ógnun vís-
indanna gagnvart mannkyni í
dag vera hin óhugnanlega fólks-
fjölgun sem nú stendur yfir. Ég
álít að hún sé enn hættulegri en
atómsprengjan, vegna þess að
þorri fólks gerir sér þessa hættu
ekki eins ljósa. Hættan á offjölg-
un hefur átt erfitt með að vekja
athygli manna, vegna þess að
á J-lkureyri