Eimreiðin - 01.05.1967, Blaðsíða 95

UPPBÓTARTRÚARBliÖGÐ - GERVITRÚ
183
enn valdi yfir hjörtum rnargra eða að minnsta kosti tírna þeirra og
peningum.
Kirkja og anti-kirkja, sem upphaflega voru þannig í eðli sínu bitr-
ustu andstæður bíða nú sömu örlög í uppsogi aldarháttarins og efn-
ishyggjunnar. Sarnt skynja þessar hugarstefnur eða hugtakastefnur
þetta ekki enn að fullu í ákafanum við sín andstæðu sjónarmið. En
hvað verður, þegar báðar hafa fallið í sömu gröf og uppgötva fall
sitt. Sambúðin milli marxismans og kirkjunnar hlýtur þá að minnsta
kosti í bili að verða dálítið fyndin og sérstök sem sögulegt fyrirbrigði.
Öðruvísi er þetta með þau trúarlegu fyrirbrigði, senr ekki hafa sett
sig gegn kirkjunni eins og kommúnisminn. Það hafa vart orðið ann-
að en smáflokkar eða sértrúarklíkur hingað og þangað.
Hinn ofstækisfulli nazismi eða þjóðernislegar öfgastefnur þróast
nú í augnabliki aðeins í skúmaskotum hingað og þangað og grípa
helzt um sig meðal unglinga og ævintýraþyrstra glæframanna. Þann-
ig er það einnig með hina svonefndu alþjóða-íþróttahreyfingu, sem á
upptök í móðurlandi íþróttanna — Grikklandi. Svipað mætti segja
um rómantíska náttúrudýrkendur, sem myndað hafa hópa, sem að-
eins neyta jurtafæðu og boða þá stefnu með trúarlegri sannfæringu
og atferli.
Svipað mætti segja um þá hugmyndafræði eða stefnur, sem leysa
vilja öll mannleg vandamál á vegum og grundvelli vísindalegrar
sálarfræði. Sú starfsemi á að taka við hlutverki presta og sálusorgara
og vera miklu heillavænlegri og áhrifaríkari en úrelt sálgæzla kirkj-
unnar manna.
Þá má nefna nýtízku sóldýrkendur, sem verja bæði tíma og pen-
ingum til alls konar sólbaða og strípisiða á baðströndum og fjalla-
hótelum.
En þetta er eitt af greinum hinnar trúarlegu náttúrutilbeiðslu,
sem á rót sína að rekja til vísindalegra ummæla, um að náttúruvís-
indin geti útskýrt allt og eigi ráð við öllu. Traustið á náttúruvísind-
in eru að verða hliðstætt trúarlegt atriði við heimslitaótta af völdum
atomsprengjunnar.
Þegar slíkar uppbætur í trúarefnum leysast upp skilja þær eftir
ýmiss konar tímabundin áhrif eða áhrifavalda, sem fæstir gera sér
samt grein fyrir, að séu trúarlegs eðlis.
Oft eru þessi áhrif líkt og bylgjuhreyfingar í þjóðlífi og tízku
vtssra tímabila, endast kannske áratug eða svo, en falla svo út eins og
dvínandi flóðbylgja og gleymast. Venjulega eru þessar trúarlegu