Tímarit lögfræðinga - 01.12.1997, Page 47

Það er því fyrsta verk matslæknis að kynna sér vel þá líkamsáverka er raktir
verða til tjónsatburðarins. Haldbestu upplýsingar um þá er að fá frá þriðja aðila:
úr lögregluskýrslu, tjónstilkynningu og vottorðum frá læknum er sáu tjónþola
fyrst eftir tjónsatburðinn. Ur læknisvottorðum fæst jafnframt vitneskja um
rannsóknir, niðurstöður þeirra, meðferð og árangur hennar. Þessi gögn ásamt
upplýsingum er fram koma í viðtali og læknisskoðun hefur matslæknir til að
leggja mat á það hvenær ekki var að vænta frekari bata tjónþola. Mikilvægt er
að í matinu komi fram hvaða þættir ráði mestu um niðurstöðuna. Góður
rökstuðnigur er nauðsynlegur fyrir sönnunargildi matsins, því til er dóma-
fordæmi um höfnun á þjáningabótakröfu sem ekki var studd haldbærum
gögnum.41
4. TÍMABUNDIÐ ATVINNUTJÓN
4.1 Tvö viðmiðunarkerfí
Fyrsta málsgrein annarrar greinar skaðbótalaganna hljóðar svo:
Bætur fyrir atvinnutjón skal ákveða fyrir tímann frá því að tjón varð þangað til
tjónþoli getur hafið vinnu að nýju eða þar til ekki er að vænta frekari bata.
Hér eru kynnt tvö viðmiðunarkerfi til að bæta tímabundið atvinnutjón, annað
tengt vinnu, hitt bata. Þessu er einnig svo farið í dönsku lögunum og Bo von
skaðabótalaga, lagt fyrir 116. löggjafarþing 1992, bls. 29.) Ekki er heimilt að hækka dagbætur þótt
tjónþoli hafi t.d. stöðuga og mikla verki. (Kruse, Anders Vinding og M0ller, Jens: Erstatnings-
ansvarsloven med kommentarer. Kaupmannahöfn 1993, bls. 78-80.)
I nýlegum dómi Héraðsdóms Reykjavíkur í málinu E-5901/1996 voru heildarbætur dæmdar
220.000 kr. og dagbætur lækkaðar úr 700 kr. í 500 kr. en veikindadagafjöldi dæmdur 440 dagar.
Önnur íslensk dómafordæmi eru ekki þekkt.
Þótt lagatextinn tiltaki að heimilt sé að lækka dagbætur ef heildarkostnaður nemur meira en
200.000 kr. (15.000 danskar kr. í dönsku skaðabótalögunum), þýðir það ekki að nefndar
heildarbætur séu hámarksbætur. I athugasemdum við íslensku skaðabótalögin er ekki fjallað um
hámarksbætur. f dönskum dómapraxis hafa þjáningabætur verið dæmdar allt að 50.000 danskar kr.
í U 1991. 774 0 40.000 danskar kr.; í U 1985.416 V 50.000 danskar kr. Vinding Kruse telur að í
raun séu hámarksbætur í Danmörku um 40.000 danskar kr. (Kruse, Anders Vinding og Mpller,
Jens: Erstatningsansvarsloven med kommentarer. Kaupmannahöfn 1993, bls. 79).
41 Mál nr. E-714/1997 Héraðsdómur Reykjavíkur. í frummati segir: tjónþoli „var hvorki rúmfastur
né veikur eftir slysið og á þessi liður (þ.e. þjáningar AÞÓ) því ekki við“. í álitsgerð
örorkumatsnefndar er sagt, að eftir tæpt ár frá slysi hafi þess ekki verið að vænta, að tjónþoli fengi
frekari bata af afleiðingum slyssins. Dómari taldi niðurstöðu frummats ekki hafa verið hnekkt með
álitsgerð örorkumatsnefndar þar eð sú síðamefnda studdist ekki við haldbær gögn og var
þjáningarbótakröfu tjónþola hafnað.
I tveimur málum fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur (mál nr. E-5708/1996 og mál nr. E-58/1997) voru
niðurstöður örorkunefndar um það „hvenær tjónþoli hafi ekki getað vænst frekari bata“ taldar hafa
hnekkt niðurstöðu frumörorkumats. í bæði skiptin byggðist niðurstaða dómsins á formlegum
atriðum en ekki á innihaldi matsins. Rökstuðningur fólst í því að benda á að örorkunefnd væri
skipuð tveim læknum og einum lögfræðingi og starfaði samkvæmt 10. gr. skaðabótalaga og
reglugerðar nr. 335/1993 um starfsháttu örorkunefndar.
271