Tímarit lögfræðinga - 01.12.1997, Side 86

rfki af afhendingu skips eða loftfars sem notað er í alþjóðlegum flutningum eða
lausafjár sem tengt er notkun slíks skips eða loftfars eingöngu í því ríki. Hagnað
við afhendingu gáma skal einungis skattleggja í því rrki sem eigandi gámanna
er heimilisfastur, nema gámarnir séu eingöngu notaðir milli staða í öðru
samningsríki.
Eins og áður sagði er hagnaður við sölu annarra eigna en þeirra sem sér-
staklega eru nefndar í öðrum málsgreinum eingöngu skattskyldur í því ríki sem
seljandinn er heimilisfastur.
Sérákvæðið í 7. mgr. um skattlagningu söluhagnaðar af hlutabréfum er breytt
frá gamla samningnum sem mælti fyrir um að skattlagningarrétturinn tilheyrði
því ríki þar sem félagið sem hlutabréfið varðaði var búsett. Nýja reglan hefur
því að geyma almenna reglu vegna söluhagnaðar hlutabréfa þegar eigandi
þeirra flytur á milli Norðurlandanna. Samkvæmt henni áskilur hvert ríki sér rétt
til að skattleggja söluhagnað sem maður heimilisfastur í öðru ríki hlýtur við
sölu hlutabréfa eða annarrar hlutareignar eða réttinda í félagi heimilisföstu í
fyrmefnda ríkinu. Samkvæmt því hefur ísland rétt á því að skattleggja hagnað
við sölu hlutabréfa og annarrar hlutareignar í íslenskum félögum í 5 ár eftir að
seljandi bréfanna hætti að eiga heimilisfesti á íslandi og flutti til annars norræns
lands. Ákvæðið nær einnig til sölu hluta í félagi í öðru samningsríki ef maður
hefur framselt hlutabréf sín til þess félags áður en hann flutti úr landi og
verðmæti hinna seldu bréfa felst einkum í hinum framseldu bréfum í félaginu
sem búsett er á íslandi. Síðastnefnda ákvæðinu er ætlað að koma í veg fyrir
skattasniðgöngu. Danmörk áskilur sér eins og í gamla samningnum rétt til þess
að skattleggja söluhagnað af hlutabréfum sem maður er flytur frá Danmörku er
samkvæmt dönskum lögum talinn fá við flutning frá landinu, sbr. bókun IV
með nýja samningnum.
Samkvæmt 4. tl. 71. gr. tskl. skal tekjuskattur manna sem hafa takmarkaða
skattskyldu hér á landi skv. 3. gr. s.l. af söluhagnaði vera 10%. Útsvar leggst
ekki á þennan söluhagnað frekar en aðrar fjármagnstekjur.
3.3.4.10 14. grein. Sjálfstæð starfsemi
í 14. gr. er fjallað um skattlagningu tekna manns af starfi á eigin vegum eða
annarri sjálfstæðri starfsemi. I 1. mgr. er mælt fyrir um að tekjur þessar skuli
einungis skattlagðar í því ríki sem maðurinn sem aflar þeirra er heimilisfastur,
nema hann hafi að jafnaði yfir að ráða fastri stöð í öðru samningsríki til þess að
inna af hendi þessi störf. Þetta er í samræmi við samsvarandi ákvæði í
samningsfyrirmynd OECD. Þegar hann hefur slíka fasta stöð í hinu rtkinu má
það ríki skattleggja þann hluta teknanna sem frá þeirri stöð stafar. Hugtakið
„föst stöð“ er ekki skilgreint í samningnum en talið er að hafa megi nokkra
hliðsjón af skilgreiningu samningsins á „fastri atvinnustöð“ sbr. 5. grein hans.
Vegna eðlis starfseminnar (læknar, lögmenn, arkitektar o.s.frv.) mun með fastri
stöð oftast vera um að ræða ýmiss konar skrifstofuhúsnæði eða móttökustofu
sem viðskiptavinir geta snúið sér til. Skrifstofuhúsnæði er þó ekki talið
310