Tímarit lögfræðinga - 01.12.1997, Side 90

þannig að vera um að ræða lán sem er lánshæft samkvæmt reglum Lánasjóðs
íslenskra námsmanna.
Þýðingarmestu ákvæðin um íslenska námsmenn og nema á hinum Norður-
löndunum er að finna í bókun IX með samningnum. í 1. og 2. mgr. bókunar IX
eru ákvæði um skattlagningu íslenskra og færeyskra námsmanna á hinum
Norðurlöndunum. Greinin á einnig við um nám í Danmörku enda þótt sérreglur
gildi í 3. mgr. varðandi Færeyjar og 4. mgr. varðandi ísland.
Það leiðir af 1. málsgreininni að færeyskur eða íslenskur námsmaður sem
dvelur á hinum Norðurlöndunum einungis í þeim tilgangi að stunda nánar
tilgreint nám og er eða var síðast fyrir dvölina heimilisfastur í Færeyjum eða á
Islandi skattleggst í dvalarríkinu einungis af þeim hluta tekna vegna starfs í
þessum löndum sem er umfram 20.000 sænskar krónur á almanaksári eða
jafnvirði þeirrar fjárhæðar í dönskum, finnskum, íslenskum eða norskum
gjaldmiðli. Þessi fjárhæð felur í sér gildandi persónufrádrátt fyrir viðkomandi
almanaksár ef dvalið er í Finnlandi, Noregi eða Svíþjóð, sbr. hins vegar regluna
í Danmörku hér á eftir. Samkvæmt 2. mgr. veitist skattfrelsið skv. 1. mgr.
einungis fyrir það tímabil sem hæfilegt eða venjulegt telst fyrir námið eða
þjálfunina, þó ekki lengur en sex almanaksár í röð.
I 3. mgr. er fjallað um námsmannareglurnar milli Danmerkur og Færeyja.
14. mgr. er fjallað um íslenska námsmenn í Danmörku. Samkvæmt henni skal
námsmaður, þrátt fyrir ákvæði 1. mgr., sem er eða síðast fyrir dvölina í Dan-
mörku var heimilisfastur á Islandi og sem dvelur um stundarsakir í Danmörku við
nám, ekki vera skattlagður af fjárhæðum sem honum eru greiddar fyrir starf þar
ef starfið telst nauðsynlegt til framfærslu hans. Skattyfirvöld í Danmörku ákveða
ákveðna fjárhæð í þessu sambandi, svonefndan íslandsfrádrátt, sem nú nemur
54.000 dönskum krónum á ári. Þessi fjárhæð kemur til viðbótar gildandi
persónuafslætti vegna viðkomandi almanaksárs, sbr. það sem ákveðið er um
frádráttinn á hinum Norðurlöndunum, sbr. um 1. mgr. hér að framan.
I 5. mgr. eru sérstök ákvæði um skattlagningu manna sem vinna um stundar-
sakir í Danmörku í tengslum við norræna áætlun um reynslu- eða frídaga-
vinnuskipti á vegum „Nordjobb“. Ef slíkt starf varir ekki lengur en 100 daga á
sama almanaksári skattleggjast launin aðeins í þeim mæli sem þau fara fram úr
því sem samkvæmt gildandi reglum er talið nauðsynlegt til framfærslu hans.
Reglan gildir um menn frá öllum hinum Norðurlöndunum og er ekki bundin
skilyrðum um eiginlegt nám.
Sérákvæði í 1989-samningnum, 5. og 6. mgr. bókunar XI með þeim samn-
ingi, varðandi nám í Svíþjóð og í Finnlandi voru felld brott að ósk Svía og
Finna.
I 6. mgr. er heimilað að bær stjómvöld á Norðurlöndunum geri með sér
samkomulag um framkvæmd ákvæða 1.-5. mgr., þ.á m. um breytingar á fjár-
hæðum með hliðsjón af breytingum á peningagildi, breyttri löggjöf í einhverju
samningsríkjanna eða öðrum svipuðum ástæðum.
314