Tímarit lögfræðinga - 01.11.2000, Blaðsíða 5

Útkoma er ívið betri þegar um skilorðsdóm er að ræða en þó er athyglisvert
að ekki er ýkja mikill munur á þeim fjölda sem lögreglan hafði afskipti af eða
66% á móti 73%.
Þeim sem heimilað var að gegna samfélagsþjónustu var fylgt eftir í þrjú ár
eftir að henni var lokið og voru 17% þeirra fangelsaðir eftir nýjum dómi, 22%
fengu nýjan dóm og af 55% hafði lögreglan afskipti á ný.
Það kemur væntanlega ekki á óvart að tíðni ítrekunar skuli vera hæst meðal
þeirra sem dæmdir eru til fangelsisvistar og afplána hana í fangelsi. Svokallaðir
síbrotamenn fylla flestir þann hóp. Hitt vekur athygli hve tölur eru jafnar á milli
þeirra sem fengu skilorðsbundinn dóm og þeirra sem afplánuðu dóm sinn með
samfélagsþjónustu. Brot síðari hópsins eru alla jafna alvarlegri og refsing því
þyngri, en ítrekunartíðnin svipuð. Hugsanlega má draga þá ályktun að samfé-
lagsþjónustan dragi eitthvað úr ítrekun brota.
Að lokum segjar höfundar orðrétt:
„Niðurstöður þessarar rannsóknar benda til þess að ítrekunartíðni þeirra sem
ljúka fangavist á íslandi sé mjög svipuð því sem tíðkast meðal annarra þjóða,
jafnvel þó að sumar þessara þjóða beiti talsvert þyngri refsingum en íslending-
ar.
Engin merki sjást um að þyngri refsingar dragi úr ítrekunartíðni en vísbend-
ingar eru um hið gagnstæða. Þyngri refsingar eru því ekki líklegar til að draga
úr líkum á ítrekun“.
Þetta er athyglisverð niðurstaða þótt ekki komi hún beinlínis á óvart. Rann-
sókn þessi ætti að geta að sínu leyti orðið góður grunnur að traustari stefnumót-
un á sviði refsilöggjafar og hjálpað til að gera almenna umræðu vitrænni,
einkum að því er varðar forvamargildi refsinga. Ber að fagna því sérstaklega að
hún var gerð.
171