Tímarit lögfræðinga - 01.04.2003, Síða 85

hjóna sem gerst hefur sekt um hjúskaparbrot megi ekki ganga í hjónaband að
nýju ef til skilnaðar kemur. Þá má einnig nefna að sambúðarsamband karls og
konu (en reyndar ekki fólks af sama kyni) sem staðið hefur í fimm ár er jafnað
til formlegs hjónabands í lagalegum skilningi.
Þó eru uppi háværar raddir um að hin nýja lögbók sé, þrátt fyrir allt, ekki
nógu nútímaleg, ef svo má að orði komast - hún verði, með öðrum orðum,
þegar orðin úrelt í vissum atriðum við gildistöku sína! Sem einfalt dæmi um
ákvæði sem orðið hefur fyrir mikilli gagnrýni í þessa veru skal hér látið nægja
að nefna fyrirmæli um að börn skuli virða foreldra sína og hlýða þeim og
jafnframt skuli þau leggja fram vinnu í þágu fjölskyldunnar í samræmi við aldur
þeirra. Þykir mörgum meir en óvíst að þetta ákvæði standist alþjóðlega sáttmála
um réttindi bama auk eðlilegra viðhorfa í upplýstu nútímasamfélagi.
6. LAGAKENNSLA
Þess hefur áður verið getið að lögfræði standi með blóma í flestum ríkjum
Suður-Ameríku og hefur svo lengi verið. Háskólar era þar margir í öllum ríkj-
unum. Byggja ýmsir þeirra á gömlum hefðum og skipa háan sess í menn-
ingarlífi þessara þjóða. Eftir því sem höfundi þessarar greinar er best kunnugt,
eftir viðræður við fróða menn í þeim háskólum er hann heimsótti þar í álfu
haustið 2002 (sjá 2. kafla hér að framan), er almennt lögð mikil áhersla á
lagakennslu í háskólunum og aðsókn nýnema í lagadeildirnar er afar mikil þótt
víða sé valið inn í deildimar. Allir ríkisháskólar hafa lagadeildir innan sinna
vébanda og einnig því sem nær allir einkaháskólar, sem mjög hefur fjölgað á
síðari árum, enda þótt sumir þeirra hafi einungis fáar háskóladeildir að öðru
leyti (margir þeirra kenna t.d. ekki verkfræði, guðfræði og læknisfræði).
Efniviður til rannsókna og kennslu í lögfræði er einnig mikill og góður
víðast í rfkjum Suður-Amerrku sökum þeirrar grósku í löggjafarstarfsemi sem
þar hefur lengi verið við lýði og vandaðrar og umfangsmikillar löggjafar á
ýmsum ntikilvægum réttarsviðum eins og best birtist í hinum stóru og vel
sömdu borgaralögbókum sem gilda í öllum ríkjunum og fyrr hefur verið fjallað
um. Ýmis vandamál eru samt sem áður fyrir hendi. Bág fjárhagsstaða margra
ríkjanna hefur m.a. leitt til skertra fjárveitinga til ríkisháskólanna og laga-
kennslan þá m.a. orðið að gjalda þess. Þetta hefur m.a. orðið til þess að margir
háskólar hafa ekki séð sér fært að hafa lagaprófessora almennt á fullum launum
heldur hefur sú skipan víða komist á að einungis þeir kennarar, sem gegna sér-
stökum trúnaðarstörfum við sína deild auk kennslunnar (svo sem deildar-
forsetar og yfirmenn tiltekinna stjómunarsviða deildanna, t.d. þeir er stjórna
framhaldsnámi o.þ.h.), era þar í fullu starfi með fullum launum, en að öðra leyti
er einvörðungu notast við stundakennara (starfandi lögfræðinga af ýmsu tagi)
sem þó geta eftir atvikum borið prófessorstitil. Þetta er þó nokkuð misjafnt eftir
löndum. Reglan er alfarið þessi við hinn risastóra ríkisháskóla í Buenos Aires í
Argentínu en ekki hefur verið gengið eins langt í þessa vera við ríkisháskólann
í Rio de Janeiro, svo að skýr dæmi séu nefnd. Allir þeir háskólakennarar er
79