Hugur - 01.01.1996, Side 54

52
Atli Harðarson
henni mótfallnir. Skiptum fundarmönnum í þijá hópa, þá verða fimrn
í hveijum hópi. Nú eru líkumar á að allir andstæðingamir lendi í sama
hópnum ekki eins litlar. Þær eru um það bil 6,6%.2 Það má því efast
um að niðurstöður svona hópvinnu endurspegli vUja fundarmanna.
Þessi dæmi sem ég hef tekið em einfölduð mynd af vemleUcanum. f
raunverulegum hópi era oftast nokkrir sem ekki hafa skoðun á þeim
málum sem rædd em. Nokkrir em feimnir og hafa sig lítt í frammi og
nokkrir með mikla hæfileika til að sannfæra hina og hafa sitt fram í
umræðum. Það er erfitt að gefa hæfileikum fólks til að hafa áhrif á
ákvarðanatöku nein ákveðin tölugildi. Því er tæpast hægt að reikna
líkumar á því að fámennur hópur fylgismanna eða andstæðinga hafi
úrslitaáhrif á niðurstöðu fundar. En það má fullyrða að í mörgum til-
vUcum skUi fundir gerólíkum niðurstöðum eftir því hvemig þeim er
skipt í hópa. Þetta gefur okkur ástæðu til að efast um að hægt sé að
grafast fyrir um vilja hóps með því að skipta honum í marga smærri
og láta þá hvem og einn komast að niðurstöðu. En er ekki hægt að
komast að því hvað hópur vill með því að beita öðrum aðferðum?
Hvemig væri til dæmis að hafa atkvæðagreiðslu þar sem hver maður
greiðir eitt atkvæði?
Þar sem aðeins liggur fyrir ein spuming sem ekki verður svarað
öðru vísi en með ,já“ eða „nei“ má ætla að atkvæðagreiðsla skeri úr
um vilja kjósenda. En séu fleiri en tveir kostir í boði verður öllu
erfiðara að ákvarða hvað hópur manna „vill“.
Hugsum okkur til dæmis þingkosningar þar sem tekist er á um
tvær tillögur. (Þessar tillögur geta t.d. verið aðild að Evrópusamband-
inu og afnám kvótakerfis í sjávarútvegi eða leyfi handa matvöruversl-
unum til að selja bjór og aðskilnaður rflcis og kirkju.) Köllum
tillögumar ti og t2. Fjórir flokkar bjóða fram. Köllum þá A, B, D og
2