Hugur - 01.01.1996, Blaðsíða 96

Hugur - 01.01.1996, Blaðsíða 96
94 Paul Edwards nú en ekki þar og þá, en það er Ijóst að ef hann hefði verið þar og þá mundi hann hafa látið í ljós jafn mikla undrun yfir því að vera hér og nú. Ef ég læt í ljós undrun yfir því að A gerist í stað B, og ef ég læt í Ijós jafn mikla undrun þegar B gerist, við aðstæður sem eru að öðru leyti eins, geri ég mig kannski ekki sekan um formlega mótsögn, en atferli mitt er greinilega fáránlegt og ég sýni það sem sumir höfundar kalla „ósamkvæmni í verki“. Ef til vill var Pascal undrandi yfir að hafa fæðst yfirleitt. Þessi undrun væri þó engu síður öfugsnúin en undrun yfir því að vera hér og nú en ekki þar og þá. Ef annað eða báðir foreldrar Pascals hefðu þjáðst af alvarlegum fijósemisgalla væri undrun hans yfir því að hafa fæðst ekki óeðlileg þegar hann liti til baka; og hefði fæðingu hans fylgt alvarlegir erfiðleikar kynni undrun yfir því að hafa fæðst lifandi vel að vera við hæfi. Foreldrar Pascals hefðu vel getað átt við fijósemisvandamál að stríða og kannski hefur fæðing hans verið óvenjulega erfið. En ljóst er að það er ekkert þess háttar sem hann hafði í huga. Að svo miklu leyti sem Pascal undraðist það að hafa fæðst þá var það undrun sem hann mundi álíta jafn viðeigandi fyrir alla menn, þar með talda þá sem fæddust þrautalaust og þá sem áttu foreldra sem voru annálaðir fyrir fijósemi. í síðara tilvikinu væri þó undrun yfir því að hafa fæðst vissulega fáránleg og sama á við um allsbeijarundrun - undrun yfir fæðingu allra manna. Þetta verður sérlega auösætt þegar við leiðum hugann að því að ætti hin paskalska undrun rétt á sér þá ætti hún jafn vel við um fæðingu manna í framtíðinni. Hvað gæti samt verið minna undrunarefni en það að verði menn til í framtíðinni þá muni þeir líka auka kyn sitt! Um leið og maður kannar slíka „hinstu leyndardóma" með gagnrýnu hugarfari leysast þeir upp og verða fáránlegir og innantómir. Hversvegna er heimurinn til? En snúum okkur að aðalviðfangsefninu. Það er líka hægt að komast að þeirri niðurstöðu að hin allrahinsta hversvegna-spurning sé merkingarlaus með því að hyggja að því hvað hefur hér komið fyrir orðið „hversvegna“. Dálítil umhugsun sýnir að í allrahinstu spumingunni hefur „hversvegna“ glatað öllum venjulegum merking- um sínum án þess að hafa fengið neina nýja. Við skulum sjá hvemig þetta kemur út þegar spurningin er borin fram í þessu formi:
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Hugur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.